زکریا چکاپ
یبوست در کودکان( درمان خانگی )
یبوست
يبوست تعریف‌های متنوعی دارد، ولی اگر کودک نتواند اجابت مزاج کند یا اگر هنگام اجابت مزاج درد محسوسی داشته باشد، باید اقدامی برای رفع مشکل انجام شود. اغلب کودکان برای اجابت مزاج، زور می‌زنند. اگر این تلاش دردناک نباشد جای نگرانی وجود ندارد. کودکان همانند بزرگسالان، می‌توانند عادت‌های اجابت مزاج متفاوتی داشته باشند. لازم نیست کودک روزانه اجابت مزاج داشته باشد.
سفتی مدفوع به میزان دریافت آب و فیبر و نیز سلامت کلی کودک بستگی دارد. کودکان شیر مادر خوار، ممکن است دفعات کمتری اجابت مزاج داشته باشند البته در هفته اول، باید انتظار داشت اجابت مزاج روزانه داشته باشند. هر تغییر در رژیم غذایی به خصوص از شیر مادر به شیر مصنوعی یا شروع شیر گاو یا غذای جامد، می‌تواند به سخت شدن موقت اجابت مزاج منجر شود. این تغییرات معمولاً به خودی خود اصلاح می‌شوند. یبوست باعث تب نمی‌شود.
علایم محتمل در کودکان
- اجابت مزاج با فواصل زیاد
- درد در هنگام اجابت مزاج
- مدفوع سخت و پشگل مانند
- ناتوانی در اجابت مزاج
- بریدگی‌های کوچک در مقعد (شقاق)
- دردهای شکمی گذرا
توصیه های خانگی
کودکان زیر ۶ ماه
يبوست در این گروه سنی بسیار نادر است. بنابراین اگر به نظر می‌رسد شیرخوار دچار یبوست است باید پزشک کودک را ببیند.
کودکان ۶ تا ۱۲ ماهه
١. کودکتان را تشویق کنید آب و آب میوه‌هایی مانند آب آلو، گلابی و سیب را بیشتر بنوشد. آب میوه‌ها را بدون رقیق کردن آن با آب، به کودکتان بدهید.
٢. اگر کودک شما غذای جامد می‌خورد، غذاهای پرفیبر( نظیر غلات سبوس، گندم)، آلوها، لوبیا و گلابی را در برنامه غذایی وی افزایش دهید.
٣. کودکتان را تشویق کنید تا جایی که می‌تواند فعال باشد و جنب و جوش داشته باشد. ورزش می‌تواند به این وضع کمک بسزایی داشته باشد و سلامت عمومی کودک را بهبود بخشد.
۴. توصیه ما این است که هر گونه استفاده مرتب از مسهل‌ها باید تحت نظارت پزشک صورت گیرد. گاهی کودکان برای اجابت مزاج به کمک نیاز پیدا می‌کنند. استفاده از شیاف گلیسیرین، درمان ساده و اثربخشی به شمار می‌آید. اگر از روغن‌های ملین خوراکی استفاده می‌شود، یک تا دو قاشق غذاخوری (۱۵ تا ۳۰ میلی لیتر) در زمان خواب مفید است. یک جایگزین مناسب برای روغن‌های خوراکی، لاکتولوز است. از دکتر داروساز بخواهید در انتخاب محصول مناسب‌تر برای یبوست گه گاه به شما کمک کند.
کودکان بالای ۱ سال
١. کودک را تشویق کنید آب بیشتری بنوشد و از آب میوه‌هایی مثل آب آلو، هلو، گلابی و سیب بیشتر استفاده کند. آب میوه‌ها را رقیق نکنید.
۲. فیبر رژیم غذایی کودک را به کمک سبوس و غلات افزایش دهید. افزایش میزان میوه‌ها و سبزیجاتی که کودکان می‌خورند نیز می‌تواند مؤثر باشد. برای توضیحات بیشتر به بخش يبوست بزرگسالان مراجعه کنید.
٣. اگر واداشتن کودک به خوردن غذاهای پرفیبر دشوار است، می‌توانید با مشورت پزشک از فیبر پسیلیوم به جای آن استفاده کنید. سعی کنید با مخلوط کردن فرآورده‌های پسیلیومی با آب پرتقال یا دیگر غذاها، مزه آن را تعدیل کنید.
۴. زود به سمت مسهل‌ها و شیاف‌ها نروید. این محصولات فقط برای مدت کوتاه قابل استفاده هستند. یبوست به راه حل طولانی مدت نیاز دارد.
۵. تنها در کوتاه مدت از مسهل‌ها استفاده کنید. اگر منظم به مسهل نیاز پیدا می‌شود باید به پزشک مراجعه کرد. اگر کودک در آغاز اجابت مزاج، مشکل دارد می‌توان از شیاف گلیسیرین کودکان استفاده کرد. اگر قرار است از مسهل خوراکی استفاده کنید، شربت شیر منیزی پیشنهاد می‌گردد. در این خصوص با پزشک مشورت کنید. از پزشک خود بخواهید در انتخاب محصول مناسب برای درمان خانگی به شما کمک کند.
۶. اگر کودک شما آموزش رفتن به دستشویی را دیده است، سعی کنید یک رویه معمول برایش ایجاد کنید. یعنی کودک در وقت مقرر ۵ تا ۱۵ دقیقه به دستشویی برود. انتخاب زمانی که قبلاً زمان اجابت مزاج کودک بوده است یا مقرر کردن این زمان با فاصله کوتاهی از وعده غذایی اصلی مناسب است. اگر این زمان در زمانهای پرتنش و هیجان روز انتخاب شود، احتمال موفقیت ضعیف می‌شود. زمان آماده شدن برای مدرسه، پیش از بیرون رفتن از خانه یا درست پیش از خواب، در ردیف این زمانهای پرتنش قرار دارد.