زکریا چکاپ

گرفتگی عضلات پا[1]

گرفتگی عضلات پا یک وضعیت عادی و معمولاً بی ضرر است که در آن عضلات پای شما ناگهان منقبض و دردناک می شوند. معمولاً در عضلات ساق پا اتفاق می افتد ، اگرچه می تواند روی هر قسمت از پا از جمله کف پا و ران های شما نیز تأثیر بگذارد.هنگامی که گرفتگی برطرف می شود ، ممکن است به مدت چند ساعت در پای خود درد و حساسیت در لمس داشته باشید.از هر چهار مورد سه مورد شب، هنگام خواب اتفاق می افتد.

چه عواملی باعث گرفتگی پا می شوند؟

  گرفتگی پا می تواند بدون هیچ دلیل مشخصی رخ دهد ، که به آن گرفتگی ایدیوپاتیک پا می گویند یا علامت و عارضه یک بیماری باشد که به آن گرفتگی عضلات ثانویه پا گفته می شود. 

  دلایل گرفتگی ثانویه پا می تواند شامل موارد زیر باشد: 

  بارداری

  ورزش

  انواع خاصی از داروها مانند استاتین ها (داروهایی که به پایین آمدن  سطح کلسترول کمک می کنند)

بیماری کبد

در طول گرفتگی عضلات به طور ناگهانی منقبض می شوند (کوتاه می شوند) و باعث درد در پای شما می شود که به آن اسپاسم می گویند و شما نمی توانید عضله درگیر شده را کنترل کنید.گرفتگی می تواند از چند ثانیه تا 10 دقیقه طول بکشد. هنگامی که اسپاسم تمام می شود ، شما قادر به کنترل مجدد عضله درگیر شده خواهید بود.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر گرفتگی عضلات پا بر کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد  به عنوان مثال ، اگر گرفتگی مکرر پا یا ایجاد اختلال در خواب داشتید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک در مورد علائم شما سوال می کند و پا و کف پای شما را معاینه می کند. همچنین ممکن است در مورد علائم دیگری مانند بی حسی یا تورم پا از شما سوال بپرسد، زیرا ممکن است گرفتگی عضلات پا از نوع ثانویه باشد که ناشی از یک بیماری زمینه ای است.در این حالت ، ممکن است به آزمایش های مانند آزمایش خون و آزمایش ادرار برای رد سایر بیماری ها نیاز داشته باشید.

درمان گرفتگی عضلات پا

بیشتر موارد گرفتگی عضلات پا با ورزش عضلات مبتلا برطرف می شود.  ورزش پاها در طول روز اغلب به کاهش دوره های گرفتگی عضلات پا شما کمک می کند.

کشش ها:

برای کشش عضلات ساق پا ، با نیمه جلوی کف پاها درحالیکه پاشنه پا از لبه پله آویزان است روی یک پله بایستید. پاشنه پا را به آرامی پایین بیاورید تا پایین تر از سطح پله قرار گیرند.قبل از برگرداندن پاشنه پا به حالت اولیه، چند ثانیه در این حالت بمانید.چند بار این کار را تکرار کنید.

دارو معمولاً فقط در پایدارترین مواردی که گرفتگی عضلات به ورزش پاسخ نمی دهد ، مورد نیاز است.اگر گرفتگی ثانویه پا دارید ، درمان علت زمینه ای ممکن است برای کاهش علائم به شما کمک کند.گرفتگی عضلات پا که در دوران بارداری اتفاق می افتد باید پس از تولد کودک برطرف شود.درمان گرفتگی عضلانی که در نتیجه یک بیماری جدی کبدی اتفاق می افتد ممکن است دشوارتر باشد‌.برنامه درمانی شما ممکن است شامل استفاده از داروهایی مانند شل کننده عضلات باشد.

پیشگیری از گرفتگی عضلات پا

اگر اغلب گرفتگی عضلات پا دارید ، کشش منظم عضلات پایین ساق پا ممکن است به جلوگیری از گرفتگی کمک کند و یا دفعات آنها را کاهش دهد.ممکن است کشش عضلات ساق پاهای خود را قبل از خواب هر شب مفید بدانید ( توصیه های کششی در بالا یا کشش ساق پا بعد از ورزش را امتحان کنید).

توصیه های شبانه زیر نیز ممکن است کمک کند

اگر به پشت دراز کشیده اید ، مطمئن شوید که انگشتان شست شما به سمت بالا قرار گرفته و بالشی را در کنار آن در انتهای تخت قرار دهید ، به طوریکه کف پاها مقابل آن قرار گرفته باشد، این پوزیشن می تواند به قرار گرفتن پاها در وضعیت مناسب کمک کند. اگر به شکم دراز می کشید ، پاها را از انتهای تخت آویزان کنید و این کار باعث می شودکف پایتان در وضعیت آرام قرار گیرد وبه جلوگیری از انقباض و کشیدگی عضلات ساق پا کمک می کند.از لباس های گشاد استفاده کنید.

علائم گرفتگی پا

گرفتگی پا ، دوره ای از درد ناگهانی در عضلات پا است که در اثر انقباض (کوتاه شدن) غیر ارادی عضله پا ایجاد می شود. بیشتر گرفتگی پا در عضلات ساق پا و به ندرت درکف پا و ران اتفاق می افتد.گرفتگی عضلات می تواند از چند ثانیه تا 10 دقیقه طول بکشد.  گرفتگی عضلات ران زمان بیشتری طول می کشد. در طول یک دوره گرفتگی، عضلات درگیر منقبض و دردناک می شوند و کف پا و انگشتان سفت می شوند. پس از برطرف شدن گرفتگی ، ممکن است برای مدت چند ساعت در پاها درد و حساسیت درلمس داشته باشید.

چه موقع باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید؟

اگر فقط گاهی دچار گرفتگی پا می شوید ، جای نگرانی نیست وتشخیص پزشکی لازم نیست. مراجعه به پزشک فقط در صورت گرفتگی مکرر در پا یا درد بسیار شدید یا اختلال در خواب و اختلال در عملکرد طبیعی روز بعد، ضروری است.همچنین اگر عضلات پایتان به تدریج کوچک تر یا ضعیف تر می شوند ، باید به پزشک مراجعه کنید.

چه زمانی به صورت فوری به پزشک مراجعه کنیم؟

دو حالت وجود دارد که گرفتگی عضلات پا ممکن است نشانه وجود شرایط جدی تری باشد.

شما باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید اگر:

گرفتگی عضلات بیش از 10 دقیقه طول می کشد و علی رغم ورزش ، بهبود نیابد.گرفتگی عضلات پس از تماس شما با موادی که می توانند سمی[2] یا آلوده باشند مانند زمانی که  زخم آلوده به خاک دارید ،که بعضی اوقات می تواند باعث عفونت باکتریایی مانند کزاز شود  یا پس از قرار گرفتن در معرض عناصری مانند جیوه یا سرب.در این شرایط ، بلافاصله برای مشاوره با پزشک خود تماس بگیرید.

دلایل گرفتگی پا:

علت گرفتگی عضلات پا بعضی اوقات ناشناخته است (ایدیوپاتیک). در موارد دیگر ، ممکن است یک بیماری زمینه ای یا علت قابل شناسایی دیگری وجود داشته باشد.

گرفتگی ایدیوپاتیک[3] پا:

اگرچه علت گرفتگی ایدیوپاتیک در پا مشخص نیست ، اما چند تئوری در مورد علت گرفتگی ایدیوپاتیک در پا وجود دارد. این موارد عبارتند از:

فعالیت عصبی غیر عادی در هنگام خواب که باعث گرفتگی عضله پا می شود

 فشار بیش از حد بر روی عضلات پا ، مثلا هنگام ورزش ، ممکن است باعث گرفتگی عضلات در زمان های خاص شود.

محدودیت ناگهانی در خونرسانی به عضلات مبتلا 

همچنین ، تاندون ها به طور طبیعی با افزایش سن کوتاه می شوند ، که ممکن است توضیح دهد که چرا مخصوصا افراد مسن دچار کرامپ می شوند. تاندون ها نوارهای بافتی سختی هستند که عضلات را به استخوان متصل می کنند.  اگر تاندون های شما خیلی کوتاه شود ، ممکن است باعث گرفتگی عضلات متصل به آنها شود.

گرفتگی ثانویه پا:

گرفتگی های ثانویه پا به دلیل یک بیماری زمینه ای یا علت قابل شناسایی دیگری ایجاد می شود. این موارد عبارتند از:

بارداری: وزن اضافی بارداری می تواند عضلات پا را تحت فشار قرار دهد و آنها را مستعد کرامپ کند.

ورزش: گرفتگی عضلات پا معمولاً هنگام استراحت پس از ورزش ایجاد می شود.

شرایط عصبی(شرایطی که بر اعصاب عضلات پا تأثیر می گذارد) به عنوان مثال ، بیماری نورون حرکتی یا نوروپاتی محیطی

بیماری کبدی[4]: اگر کبد شما به درستی کار نکند ، سموم در خون شما جمع می شوند که می تواند عضلات شما را به حالت اسپاسم درآورد.

عفونت: بعضی از عفونتهای باکتریایی مانند کزاز ، میتواند باعث انقباض و گرفتگی عضلات شوند.

سموم: در بعضی از افراد ، مقادیر بالای مواد سمی در خون ، مانند سرب یا جیوه ، می تواند باعث گرفتگی پا شود.

کمبود آب بدن[5]: در بعضی از افراد ، میزان کم آب در بدن می تواند منجر به افت میزان سطح نمک بدن شما شود که می تواند باعث گرفتگی عضلات شود.

برخی داروها ممکن است باعث گرفتگی پا در تعداد کمی از افراد شوند.  این داروها شامل:

دیورتیک ها: این داروها باعث خروج آب از بدن می شوند و برای درمان بیماری هایی مانند فشار خون بالا ، نارسایی قلبی و برخی از انواع بیماری های کلیوی استفاده می شوند

استاتین ها: که برای درمان افرادی با سطح کلسترول خون بالا استفاده می شود

رالوکسیفن: این ماده برای جلوگیری از پوکی استخوان (نازک شدن استخوان ها) در زنان یائسه استفاده می شود

نیفدیپین: که برای درمان آنژین و پدیده رینود استفاده می شود

نیکوتینیک اسید: این ماده برای درمان کلسترول بالا استفاده می شود

اگر فکر می کنید داروی شما باعث گرفتگی پا می شود با پزشک خود تماس بگیرید زیرا ممکن است نیاز به تنظیم دوز باشد.  هرگز مصرف داروی تجویز شده را قطع نکنید ، مگر اینکه پزشک یا یک متخصص بهداشت و درمان واجد شرایط که مسئولیت مراقبت از شما را دارد به شما توصیه کند این کار را انجام دهید. 

درمان گرفتگی عضلات پا:

اگر علت گرفتگی عضلات پا مشخص باشد ، ممکن است علت اصلی آن قابل درمان شود.

به عنوان مثال ، گرفتگی ثانویه عضلات پا که مربوط به بیماری کبد است ، ناشی از مقادیر بالای سموم در خون است که باعث اسپاسم عضلات می شود.  بنابراین ، از شل کننده های عضلانی می توان برای جلوگیری از اسپاسم عضلات استفاده کرد.

اگر علت گرفتگی پاها ناشناخته باشد (گرفتگی های ایدیوپاتیک اولیه پا) ، ترکیبی از ورزش و داروهای مسکن معمولاً توصیه می شود. 

تمرینات:

بیشتر موارد گرفتگی پا با ورزش قابل درمان است. دو نوع ورزش وجود دارد که می توانید انجام دهید:

تمریناتی که درطول دوره کرامپ برای تسکین درد و  رفع گرفتگی انجام می دهید

تمریناتی که در طول روز برای کاهش دفعات گرفتگی پا انجام می دهید.

دو نوع تمرین در زیر توضیح داده شده است.

ورزش در هنگام گرفتگی:

در هنگام گرفتگی پا ، عضله مبتلا را کشیده و ماساژ دهید.

به عنوان مثال ، اگر گرفتگی عضله ساق پا دارید:

پای خود را دراز کنید ومچ پا را به سمت بالا حرکت داده بطوریکه انگشت شست به سمت ران قرار بگیرد.

چند دقیقه با پاشنه پا راه بروید.

ورزش هایی برای پیشگیری از گرفتگی عضلات:

برای کاهش احتمال گرفتگی عضلات پا در آینده ، باید تمریناتی را برای کشش عضلات مبتلا سه بار در روز انجام دهید.

به عنوان مثال ، اگر عضلات ساق پا دچار گرفتگی شده باشد، ورزش زیر می تواند مفید باشد:

حدود یک متری دیوار بایستید

در حالی که کف پاها را روی زمین صاف نگه داشته اید ، دستان خود را دراز کرده تا دیوار را لمس کنیدو به جلو خم شوید ،به مدت پنج ثانیه در این پوزیشن بمانید.

تمرین را به مدت پنج دقیقه تکرار کنید

برای داشتن بهترین نتیجه ، باید این تمرین را سه بار در روز تکرار کنید که یک نوبت آن قبل از خواب باشد.

درصورت مفید بودن تمرینات تا زمانی که توانایی انجام آن ها را دارید ادامه دهید.

مسکن ها[6]:

اگر درد پای شما پس از دوره گرفتگی ادامه دارد، مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است به کاهش درد کمک کنند.

[1] Leg cramp

[2] toxic

[3] idiopathic

[4] liver

[5] dehydration

[6] Pain killers