سایکوز (روان پریشی) [1]

مقدمه 

سایکوز، یک مشکل سلامت روان بوده که در آن فرد مبتلا نسبت به افراد دیگر مسائل را به صورت متفاوتی دریافت و تفسیر می کند. این مشکل، ممکن است دربردارنده ی توهم[2] یا هذیان[3] نیز باشد. دو علامت اصلی سایکوز عبارتند از: 

توهم – زمانی که شخص، چیزهایی را که واقعی نیستند و در واقعیت وجود ندارند را می شنود و در برخی از موارد احساس می کند، استشمام می کند یا مزه می کند. یک توهم رایج، شنیدن صداهايی می باشد كه در واقع وجود ندارند. 

هذیان ها -که در آن، فرد به چیزهایی اعتقاد دارد که اگر بخواهیم به صورت منطقی بررسی کنیم، می بینیم که مشخص است که نادرست می باشند. به عنوان مثال، آنها فکر می کنند که همسایه آنها قصد دارد آنها را بکشد در حاليكه واقعا چنين نيست. 

ترکیبی از افکار توهم و هذیان اغلب می توانند ادراک، فکر کردن، احساس و رفتار را شدیدا مختل کنند. 

تجربه کردن علائم سایکوز اغلب، به عنوان داشتن حمله سایکوزی ارجاع داده می شود. 

چه چیزهایی باعث سایکوز می شوند؟

سایکوز يك بيماری مستقل و مشخص نيست یعنی اینکه توسط مجموعه ای از بيماری ها و مشکلات دیگر ایجاد می شود.

برخی اوقات، برخی بیماری های روانی دیگر، به عنوان علت سایکوز تشخیص داده می شوند. از جمله این مشکلات روانی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

اسکیزوفرنی – مشکلی که باعث ایجاد چندین علامت روانی در فرد مانند توهم و هذیان می شود. 

اختلال دوقطبی[4] – یک مشکل سلامت روان که خلق[5] را تحت تاثیر خود دارد، یعنی اینکه فرد مبتلا به اختلال دوقطبی می تواند دوره هایی از افسردگی (خلق پایین) و دوره هایی از مانیا (خلق بالا) داشته باشد. 

افسردگی شدید – برخی از افراد مبتلا به افسردگی، زمانی که خیلی افسرده می باشند، علائم سایکوز را نیز بروز می دهند. 

سایکوز می تواند هم چنین با تجربه  تروما، مشکلات جسمی مانند پارکینسون، تومور مغزی و یا در نتیجه ی سوء مصرف مواد و یا الکل ایجاد شود. 

اینکه هر چند وقت یکبار هر دوره  سایکوز اتفاق می افتد و یا اینکه هر دوره چقدر طول می کشد، بستگی به علت ایجاد کننده آن دارد. به عنوان مثال، اسکیزوفرنی می تواند طولانی مدت بوده ولی اکثر افراد بهبودی خوبی به دست آورده و در صورت ادامه درمان مناسب تنها یک حمله  سایکوتیک دارند. حمله های سایکوز مربوط به اختلال دوقطبی، معمولا حل می شوند ولی احتمال برگشت نیز دارند. 

تشخیص سایکوز 

اگر حملات سایکوز را تجربه کردید، حتما بلافاصله باید به پزشک خود مراجعه کنید. چون درمان زودرس، نتیجه خیلی خوبی خواهد داشت، مهم است که تا حد امکان این بیماری را در همان مراحل اولیه درمان کنیم. دکتر به علائم شما نگاه کرده و علت کوتاه مدت این بیماری مانند سوء مصرف مواد را رد می کند[6]. پزشک برای پی بردن به علت سایکوز، سوالاتی را از شما خواهد پرسید. مثلا سوالات زیر: 

آیا دارویی مصرف می کنید؟

آیا مواد مخدر مصرف کرده اید؟

خلق شما چطور بوده است؟ مثلا آیا افسرده شده اید؟

عملکرد روز به روز شما چطور است؟ مثلا هنوز هم کار می کنید؟ 

آیا در خانواده، سابقه  مشکلات روانی، مانند اسکیزوفرنی داشته اید؟

درباره توهم – آیا صداهایی می شنوید؟

درباره هذیان – آیا فکر می کنید افرادی شما را کنترل می کنند؟

آیا علائم دیگری هم داشته اید؟

پزشک، باید شما را برای معاینه و درمان های اضافی، به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد. 

درمان سایکوز 

درمان سایکوز، شامل ترکیبی از موارد زیر می باشد:

داروهای ضد سایکوز – که می توانند برای تسکین علائم این بیماری به کار گرفته شوند. 

درمان های روانی – درمان رفتاری شناختی و صحبت کردن رو در رو (CBT) ثابت شده است که در کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی موثر می باشد. در موارد متناسب، درمان در كنار خانواده می تواند نیاز به بستری در بیمارستان را در افراد کاهش دهد.

حمایت های اجتماعی – حمایت از نیازهای اجتماعی مانند آموزش، اشتغال و یا نیاز به مسکن 

اغلب افراد مبتلا به سایکوز، که با دارو بهتر شده اند، باید مصرف همان داروها را حداقل به مدت یکسال ادامه دهند. برخی از افراد، برای پیشگیری از عود کردن بیماری، باید این داروها را به صورت طولانی مدت مصرف کنند.  اگر حملات سایکوز در فردی شدید باشند، شاید نیاز به بستری در بیمارستان روانپزشکی باشد. 

کمک گرفتن از دیگران 

افراد مبتلا به سایکوز، اغلب، کمبود ادراکی دارند. آنها خود نمی دانند که نوع فکر کردن و عمل کردن آنها عجیب و غریب می باشد. 

به دلیل همین کمبود ادراک اغلب دوستان، خویشاوندان و مراقبت کنندگان آنها بايد برای این افراد، درخواست کمک کنند. 

اگر در مورد فردی که می شناسید نگرانید که سایکوز داشته باشد، می توانید با متخصص سلامت روان در تماس باشید (البته اگر قبلا مشکل روانی داشته باشد). اگر فکر می کنید که علائم فرد مورد نظر، او يا ديگران را در معرض خطر قرار می دهد، می توانید کارهای زیر را انجام دهید: 

اگر موافقت کردند، او را به بخش اورژانس بیمارستان ببرید. 

به پزشک زنگ بزنید 

به 115 زنگ بزنید و تقاضای آمبولانس کنید 

عوارض 

افراد مبتلا به سایکوز، احتمال بیشتری دارد که به سمت سوء مصرف مواد و یا الکل و یا هردوی آنها بروند. این رخداد، به این دلیل است که سوء مصرف مواد و یا الکل می تواند باعث تسکین موقتی علائم شود، هرچند در طولانی مدت، معمولا باعث بدتر شدن علائم خواهد شد. 

هم چنین احتمال خود کشی در افراد مبتلا به سایکوز نسبت به افراد معمولی بیشتر است. تخمین زده می شود در حدود 20 درصد از افراد مبتلا به سایکوز، در یک مقطع از عمر خود مرتکب خودکشی می شوند و تقریبا 4 درصد از افراد مبتلا به سایکوز خودکشی موفق دارند. 

در صورت مصرف داروهای ضد سایکوز به صورت طولانی مدت اثرات جانبی این داروها آشکار خواهد شد. یکی از رایج ترین اثرات جانبی افزایش وزن می باشد. در موارد نادر، افراد مبتلا به سایکوز، دیابت نوع 2 نیز می گیرند. 

علائم 

افراد مبتلا به سایکوز، بر حسب شرایط خاص، علائم و تجارب مخصوص به خود را خواهند داشت. با این وجود، چهار علامت اصلی همراه سایکوز، موارد زیر می باشند: 

توهم 

هذیان 

افکار گیج کننده و تفكر مختل 

کمبود ادراک و خود آگاهی 

این علائم در زیر به صورت جزئی تر، بیان شده اند: 

توهم 

توهم زمانی است که فرد، چیزهایی را درک می کند که در واقعیت وجود ندارند. این حالت می تواند در 5 حس مختلف ایجاد شود. 

بینایی – برخی از افراد مبتلا به سایکوز، رنگ ها و شکل ها و یا انسان ها و حیواناتی را می بینند که در واقع وجود ندارند. 

صداها – افراد مبتلا به سایکوز، ممکن است صداهایی را بشنوند که عصبانی، ناهنجار و یا کنایه آمیز می باشند و در واقع وجود ندارند.

لامسه – یکی از رایج ترین توهمات در سایکوز این است که فرد مبتلا،  به اشتباه حس می کند کسی بدن او را لمس می کند.

بویایی – معمولا فرد مبتلا بوهای نامطبوع و عجیبی حس می کند. 

چشایی -  برخی از افراد مبتلا به سایکوز، از این گله دارند که مزه نامطبوعی دائم در دهان آنها وجود دارد. 

هذیان 

هذیان، موقعی است که فرد به چیزی غیرقابل تصور، عجیب و غریب یا آشکارا خلاف واقع، اعتقاد داشته باشد. 

هذیان پارانوئید و هذیان خود بزرگ بينی[7]، دو نوع رایج هذیان ها در سایکوز می باشند. 

فرد مبتلا به هذیان، اغلب اعتقاد دارد که یک فرد و یا سازمان، قصد دارد او را بکشد. این فکر، باعث می شود تا فرد رفتار عجیبی از خود بروز دهد. به عنوان مثال، فرد مبتلا به سایکوز، در اتاقی که در آن گوشی تلفن باشد نمی ایستد، چون اعتقاد دارد که این گوشی های همراه، دستگاههای کنترل ذهن می باشند. 

فرد مبتلا به سایکوز، هم چنین امکان دارد هذیان " خود بزرگ بینی" داشته باشد. در این هذیان، فرد یک قدرت و یا توان تخیلی دارد. به عنوان مثال، آنها می گویند که من رئیس جمهور یک کشور هستم و یا می توانم مرده ها را زنده کنم. 

افکار گیج کننده و مختل 

افراد مبتلا به سایکوز، اغلب، الگوهای فکری مختل، گیج کننده و ناراحت کننده ای دارند. نشانه های این افکار عبارتند از:

گفتار سریع و مداوم 

گفتار تصادفی و پرش افكار

به عنوان مثال، آنها از یک موضوع به موضوع دیگر می پرند و در موقع صحبت کردن، ناگهان حرف خود و یا فعالیت خود را متوقف می کنند. 

کمبود ادراک و عدم آگاهی

افراد مبتلا به سایکوز، اغلب، در مورد رفتارشان ناآگاه بوده و نمی دانند که توهم و هذیان آنها غیر واقعی است. 

آنها شاید بتوانند رفتارهای هذیانی و عجیب را در دیگران تشخیص دهند، ولی همین رفتارها را در خودشان نمی توانند تشخیص بدهند. به عنوان مثال، فرد سایکوزی که در بخش بستری شده است، ممکن است شاکی شود که بیماران کنار دستی شان از بیماری روانی رنج می برند ولی این افراد، خود را کاملا سالم می دانند. 

سایکوز بعد از زايمان [8]

سایکوز بعد از زايمان که با نام سایکوز پورپورال نیز شناخته می شود، یک شکل شدید افسردگی بعد از زايمان می باشد که زنان را بعد از تولد نوزاد، درگیر می کند.  تخمین زده می شود در حدود 0/1 درصد از زنانی که زایمان می کنند، مبتلا به سایکوز پس از تولد نوزاد می شوند. این سایکوز اغلب، در همان هفته های اول پس از تولد نوزاد رخ می دهد. 

این نوع سایکوز در زنانی که در حال حاضر از یک مشکل سلامت روان دیگر مانند اختلال دوقطبی و یا اسکیزوفرنی رنج می برند، بیشتر دیده می شود. 

علاوه بر علائم سایکوز، علائم سایکوز بعد از تولد نوزاد، می تواند شامل موارد زیر باشد:

خلق بالا (مانیا) -  به عنوان مثال، حرف زدن و فکرکردن خیلی زیاد یا خیلی سریع 

خلق پایین – به عنوان مثال، افسردگی، کمبود انرژی، کمبود اشتها و مشکل در خوابیدن 

سایکوز بعد از زايمان، به عنوان یک اورژانس پزشکی مطرح می باشد. اگر احساس کردید، فردی که می شناسید، سایکوز بعد از تولد نوزاد دارد، حتما سریعا پزشک را مطلع کنید. اگر فکر کردید که خطر آسیب زدن، قریب الوقوع است، به 115 زنگ بزنید و درخواست آمبولانس بدهید. 

علل 

علل سایکوز، به سه دسته عمده تقسیم بندی می شوند:

مشکلات ذهنی[9] (روانی)

مشکلات کلی سلامتی

مواد مخدر، الکل و داروها 

این سه طبقه بندی، در زیر به صورت مفصل توضیح داده شده است.

علل روان شناختی

مشکلات زیر ثابت شده است که باعث شروع حملات سایکوز در برخی از افراد می شوند:

اسکیزوفرنی – یک مشکل سلامت روان طولانی مدت (مزمن) که باعث ایجاد توهم و هذیان می شود. 

اختلال دوقطبی – اختلالی که خلق فرد را تحت تاثیر خود می گذارد و از یک انتها به انتهای دیگر نوسان می کند (خلق بالا و خلق پایین) 

استرس شدید یا اضطراب 

افسردگی شدید – احساس اندوه دائمی که بیش از 6 ماه طول می کشد و شامل افسردگی پس از زایمان می باشد که در زنانی دیده می شود که زایمان کرده اند. 

کمبود خواب 

علت ایجاد کننده روانی، معمولا بر روی نوع حمله  سایکوتیک که فرد تجربه می کند، تاثیر می گذارد. به عنوان مثال، احتمال بروز هذیان “خود بزرگ بينی” در  فرد مبتلا به اختلال دوقطبی، بیشتر می باشد و در افراد مبتلا به افسردگی و یا اسکیزوفرنی، احتمال ابتلا به هذیان پارانوئید بیشتر می باشد. 

مشکلات پزشکی دیگر

مشکلات پزشکی زیر می توانند حملات سایکوتیک را شروع کنند:

HIV و AIDS – ویروسی که به دفاع طبیعی بدن علیه بیماری ها و عفونت ها (سیستم ایمنی بدن) حمله می کند. 

مالاریا – یک بیماری استوایی که به وسیله  پشه های عفونی، منتقل می شود. 

سیفیلیس – یک عفونت باکتریایی که معمولا از طریق جنسی بین افراد منتقل می شود 

بیماری آلزایمر- شایع ترین شکل دمانس، که موجب کاهش توانایی های ذهنی مانند حافظه و استدلال می شود. 

بیماری پارکینسون – یک مشکل طولانی مدت که در آن، نحوه مدیریت حرکات بدن، مانند راه رفتن، صحبت کردن و نوشتن، توسط مغز تحت تاثیر قرار می گیرد. 

قند خون پایین – کاهش غیر معمول سطح قند (گلوکز) در خون 

لوپوس – مشکلی که به دلیل حمله سیستم ایمنی به بافت های بدن رخ می دهد 

بیماری لایم – یک عفونت باکتریایی که از طریق کنه های عفونی به انسان ها منتقل می شود. 

مولتيپل اسکلروزیس – یک مشکل پزشکی، که اعصاب موجود در مغز و نخاع را درگیر می کند و باعث ایجاد مشکلات در حرکت ماهیچه ها، تعادل و بينايی فرد می شود. 

تومور مغزی – رشد غیر معمول و کنترل نشده  سلول ها در مغز 

سوء مصرف مواد و الکل 

سوء مصرف مواد و الکل می تواند باعث شروع حملات سایکوتیک شود. 

هم چنین در صورتی که فرد به یکباره بخواهد الکل را ترک کند و یا به جای آن دارو مصرف کند نیز احتمال بروز حملات سایکوتیک وجود دارد. 

این رخداد به عنوان سندرم ترک،[10] شناخته می شود. 

هم چنین در مواقعی که مقادیر خیلی زیاد الکل بنوشید و یا مواد مخدر زیادی مصرف كنيد هم در معرض خطر بروز حملات سایکوتیک قرار دارید. 

موادی که می توانند باعث شروع حملات سایکوتیک شوند عبارتند از: 

کوکائین 

آمفتامین 

مت امفتامین (کریستال) 

مفدرون 

اکستازی

کانابیس(حشيش)

LSD (اسید)

پسیلوکیبین ها (قارچ های جادویی)

کتامین 

در شرایط نادر، سایکوز می تواند جزو اثرات جانبی برخی داروها بوده و یا در اثر مصرف زیاد از حد این داروها ایجاد شود. به عنوان مثال، لوودوپا، که برای درمان پارکینسون به کار گرفته می شود، می تواند برخی اوقات، باعث بروز حملات سایکوتیک شود. با این وجود، هر دارویی که بر روی مغز اثر کند، می تواند در صورت مصرف زیادی، باعث بروز سایکوز شود. 

هرگز دارویی که دکتر تجویز کرده است را بدون مشورت پزشک یا هر متخصص سلامت دیگر که تحت نظر او هستید و به صورت خودسرانه، قطع نکنید. 

اگر حملات سایکوتیک ناشی از مصرف دارو را مشاهده کردید، حتما به پزشک خود مراجعه کنید. 

تشخیص 

اگر حملات سایکوتیک را تجربه کردید، باید حتما به پزشک خود مراجعه کنید. 

مهم است که در اولین فرصت ممکن، به پزشک خود مراجعه کنید، چون در صورت درمان زودرس این بیماری می توان به نتایج دلخواه درمانی دست پیدا کرد. 

ارزیابی اولیه

هیچ آزمایش برای تشخیص سایکوز وجود ندارد. با این وجود، پزشک برای تشخیص به علائم شما نگاه کرده و علل کوتاه مدتی مانند سوء مصرف مواد را رد می کند: 

پزشک ممکن است برای تشخیص، چندین سوال مختلف از شما بپرسد. مثلا سوالات زیر:

آیا در حال حاضر دارویی مصرف می کنید؟

آیا در حال حاضر، مواد غیر قانونی مصرف می کنید؟

خلق شما چطور است؟ مثلا، آیا افسرده هستید؟

عملکرد روز به روز شما چطور است؟ مثلا آیا هنوز هم کار می کنید؟

آیا سابقه  ابتلا به بیماری های روانی مانند اسکیزوفرنی در اعضای خانواده خود دارید؟ 

در مورد جزئیات توهم هم سوال خواهد پرسید. مثلا، آیا صداهایی می شنوید؟

در مورد جزئیات هذیان هم سوال می پرسد. مثلا آیا احساس می کنید که یک نفر دیگر، شما را کنترل می کند؟

در مورد هر علامت دیگری که دارید هم سوال می پرسد 

کمک گرفتن 

این افراد، چون کمبود ادراکی دارند، همیشه نمی توانند رفتارهای عجیب و غریب خودشان را تشخیص دهند. 

چون این افراد اعتقاد دارند که هیچ مشکلی ندارند، به پزشک هم مراجعه نمی کنند و شاید نیاز باشد شما به عنوان اطرافیان این فرد، از پزشک برای او کمک بخواهید. 

فردی که قبلا هم حملات سایکوتیک داشته است، ممکن است فردی را به عنوان متخصص سلامت روان برای خود در نظر گرفته باشد، بنابراین در این موارد، باید این فرد یا كارشناس سلامت روان را ببینید تا نگرانی خود را ابراز کنید. 

فردی که برای اولین بار، حمله  سایکوتیک داشته است، ممکن است نیاز به یک دوست، خویشاوند و یا فرد نزدیک دیگری داشته باشد تا آنها را متقاعد به مراجعه به پزشک کند. 

اگر فرد مبتلا به سایکوز، از رفتن به پزشک ممانعت کند، در معرض خطر بالاتری برای آسیب به خود و دیگران می باشد. در این موارد، باید نزدیکترین خویشاوندان، تقاضای ارزیابی روانی برای فرد داشته باشند. 

درمان 

درمان سایکوز، ترکیبی از داروهای سایکوتیک، درمان های روان شناسی و حمایت های اجتماعی می باشد. 

بسته به نیازهای مراقبت شما، پزشک می تواند یک ارزیابی جامع از علائم را انجام دهد، چندین دارو تجویز کند، خدمات روانشناختی ارائه دهد و مداخلات اجتماعی، شغلی و آموزشی ارائه دهد. 

درمان برای سایکوز، می تواند بسته به علت ایجاد کننده آن متغیر باشد. اگر علاوه بر سایکوز، یک مشکل روانی دیگر نیز تشخیص داده شده است، باید درمان خاص برای آن مشکل هم دریافت کنید. به عنوان مثال، برای درمان اختلال دوقطبی، از چندین دارو استفاده می شود و این داروها می توانند شامل داروهای ضد سایکوز برای درمان مانیا، شامل لیتیوم و داروهای تثبيت كننده خلق برای کمک به با ثبات کردن خلق و هم چنین درمان های روان شناختی، مانند درمان رفتاری شناختی می باشد.  درمان اسکیزوفرنی، معمولا شامل ترکیبی از داروهای ضد سایکوز و حمایت های اجتماعی می باشد. CBT یا دیگر انواع روان درمانی که با عنوان درمان خانوادگی شناخته می شوند، نیز استفاده می شوند. 

سایکوز مرتبط با دارو و یا مسمومیت با الکل و یا مرتبط با ترک مواد و الكل ممکن است برای درمان نیاز به یک دوره کوتاه مدت ضد سایکوز و یا مسکن ها که یک اثر تسکینی دارند، داشته باشد. ارجاع به مشاور ترک اعتیاد ممکن است نیاز باشد. 

ضد سایکوزها 

داروهای ضد سایکوزی که با عنوان نورولپتیک ها شناخته می شوند، معمولا به عنوان درمان اولیه سایکوز مطرح می باشد. این داروها با مسدود کردن دوپامین که یک ماده شیمیایی است که پیام ها را در مغز منتقل می کند، تاثیر خود را می گذارد.  با این وجود، این داروها، برای هرکسی مناسب نیستند، چون اثرات جانبی آن ها می توانند افراد مختلف را به صورت های مختلفی درگیر کنند. به خصوص، داروهای ضد سایکوز باید در افرادی که صرع هم دارند، به طور مرتب پایش شود. صرع، مشکلی است که موجب بروز تشنج[11] می شود. 

افرادی که بیماریهای قلبی عروقی دارند – بیماری هایی مانند بیماری قلب که بر روی قلب، رگ های خونی و یا گردش خون تاثیر می گذارند- نیز باید به طور مرتب پایش شوند. 

داروهای ضد سایکوز، اغلب احساس اضطراب یا عصبانیت را در همان ساعات اولیه پس از مصرف کاهش می دهند، ولی چندین روز و یا هفته طول می کشد تا علائم سایکوتیک مانند افکار هذیانی و توهمی کاهش یابند. 

داروهای ضد سایکوز، می توانند به صورت خوراکی و یا به صورت تزریقی استفاده شوند. چندین ضد سایکوز طولانی اثر وجود دارند که هر دو تا شش ماه، یک تزریق لازم دارند.

بسته به علت ایجاد کننده  سایکوز در شما، ممکن است که قبل از اینکه سایکوز فروکش کند، تنها نیاز به گرفتن چند دارو داشته باشید.  با این وجود، اگر شما مشکلی مانند اسکیزوفرنی و یا اختلال دوقطبی دارید، برای درمان آن باید یک دوره طولانی مدت از داروهای ضد سایکوز بگیرید تا از حملات بیشتر سایکوز جلوگیری کنید. اگر اثرات جانبی دارویی دارید که بدتر شده است، شاید بتوانید داروی دیگری هم برای کم کردن این اثرات جانبی دریافت کنید. 

هرگز مصرف داروهایی که توسط پزشک و یا متخصص سلامت برای شما تجویز شده است را بدون مشورت پزشک متوقف نکنید. 

متوقف کردن ناگهانی داروهای تجویز شده، می تواند باعث عود علائم (برگشت) شود. اگر نیاز باشد تا داروهای خود را متوقف کنید، باید به صورت تدریجی این کار را انجام داده و تحت نظر پزشك باشيد. 

درمان روانشناختی 

درمان روانشناختی، می تواند به کاهش شدت و اضطراب ناشی از سایکوز کمک کند. برخی درمان های روان شناختی ممکن، در زیر ارائه شده اند. 

درمان رفتاری شناختی 

درمان شناختی رفتاری (CBT) برای روان پریشی، مبتنی بر درک چگونگی احساس تجارب افراد و دلیل پریشانی برخی از افراد است. 

هدف اصلی CBT، تشخیص الگوهای فکری غیر مفید و احساساتی می باشد که ممکن است باعث ایجاد احساسات و رفتارهای ناخواسته در فرد شود. سپس، هدف بعدی، جایگزین کردن این الگوهای فکری غیر نرمال با افکار واقعی و متعادل می باشد. 

یک درمانگر CBT  ممکن است شما را تشویق کند تا روش های مختلف درک اتفاقاتی که برای شما می افتد را در نظر بگیرید. هدف از این کار، رسیدن به اهدافی است که برای شما معنی دار و مهم می باشد. از جمله این اهداف می توان به موارد زیر اشاره کرد: 

کاهش غم و اندوه 

برگشت به سر کار و یا دانشگاه 

بازیابی دوباره احساس کنترل بر خود

درمان خانوادگی 

درمان خانوادگی، به عنوان یک درمان موثر برای افراد مبتلا به سایکوز شناخته شده است. این روش، هم به فرد و هم به خانواده وی برای کنار آمدن با این بیماری کمک می کند. 

بعد از داشتن یک دوره  سایکوز، شما ممکن است برای گرفتن مراقبت به اعضای خانواده خود اعتماد کنید. هرچند که خیلی از اعضای خانواده ممكن است كه مایل به کمک می باشند ولی مراقبت از این افراد می تواند برای هرکسی استرس زا باشد.

گروه های خودياری

اگر شما حملات سایکوز را تجربه می کنید، بودن در کنار افرادی که سابقه  مشابه داشته اند، می تواند خیلی کمک کننده باشد.

عوارض 

برخی از افراد مبتلا به سایکوز، ممکن است به خودشان آسیب بزنند. افکار خودکشی و افزایش خطر خودکشی هم در این افراد شایع می باشد. 

آسیب به خود [12]

رفتار آسیب زدن به خود، یک عارضه  نسبتا شایع در افراد مبتلا به سایکوز می باشد. مطالعه ای که انجام شد، نشان داد که در حدود 10 درصد افراد مبتلا به سایکوز، سابقه  آسیب زدن به خود داشته اند. اعتقاد بر این است که خطر آسیب زدن به خود، در افرادی که برای اولین بار حملات سایکوز را تجربه کرده و درمان نگرفته اند، بیشترین مقدار می باشد. اگر به خود آسیب می زنید، باید به پزشک خود مراجعه کنید. 

اگر فکر می کنید که یک دوست و یا خویشاوند، به خود آسیب بزند، به دنبال جستجوی نشانه های بریدگی های غیر منتظره، کبودی و یا سوختگی های ناشی از سیگار، معمولا در مچ دست، بازوها، ران و قفسه سینه باشید. افرادی که به خود آسیب می زنند، همیشه لباس گرم و پوشيده می پوشند (حتی در فصول گرم سال). افرادی که به خود آسیب می زنند، ممکن است احساس شرمندگی خیلی زیاد و گناه کنند و یا احساس گیجی و نگرانی با رفتار خود داشته باشند. مهم است که با مراقبت و درک، به فرد مبتلا نزدیک شوید. 

این افراد ممکن است تمایلی به صحبت در مورد رفتار خودزنی در خودشان با شما نداشته باشند ولی می توانید به آنها توصیه کنید تا با پزشک خود مشوررت کنند. 

خودکشی 

افراد مبتلا به سایکوز، در معرض خطر بیشتری برای خودکشی نیز می باشند. تخمین زده می شود که 20 درصد از افرادی که سایکوز دارند، در یک مقطع زمانی عمر خود خودکشی می کنند و 4 درصد از افراد مبتلا به سایکوز خودکشی موفق خواهند داشت. 

اگر شما افکار خودکشی دارید، می توانید:

به نزدیکترین بخش اورژانس مراجعه کنید و احساس خود را به پرسنل مرکز منتقل کنید. 

با دوست، اعضای خانواده و یا فردی که مورد اعتماد شما می باشد، صحبت کنید.

سریعا یک نوبت از پزشک ، روانپزشک و یا تیم مراقبتی بگیرید. 

اگر نگرانید که فردی که می شناسید، خودکشی کند، توصیه کنید که به یکی از متخصصین بالا مراجعه کند و به دور از هر گونه قضاوتی با متخصص در مورد احساس خود صحبت کند. 

اگر فرد قبلا سابقه بیماری روانی مانند افسردگی را داشته است، می توانید با یکی از افراد تیم مراقبت سلامت او برای کمک گرفتن صحبت کنید. 

داروهای ضد سایکوز 

مصرف داروهای ضد سایکوزی به صورت طولانی مدت و یا مدت زمانی متوسط می تواند منجر به بروز چند عارضه شود. برخی از رایج ترین عوارض این داروها در زیر آورده شده است. 

افزایش وزن 

افزایش وزن، به عنوان یکی از شایع ترین عوارض داروهای ضد سایکوز مطرح می باشد. برای این افزایش وزن، دو دلیل، مطرح می باشد:

ضد سایکوزها می توانند منجر به افزایش اشتها شده و باعث شود فعالیت فرد کاهش یابد. 

برای افرادی که این داروها را مصرف می کنند، برای سوزاندن چربی اضافی توصیه می شود تا فعالیت بدنی بالایی داشته باشید. 

سندرم متابولیک 

سندرم متابولیک اصطلاحی است که برای توصیف بسیاری از مشکلات مرتبط با افزایش وزن به کار گرفته می شود که در زیر آورده شده اند:

قند خون بالا (هایپرگلیسمی) 

کلسترول بالا 

فشارخون بالا (پرفشاری خون) 

چاقی 

این مشکلات سلامت، می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری قلبی و حتی سکته قلبی و سکته مغزی را افزایش دهند. 

به دلیل خطر سندرم متابولیک، شما باید همزمان با دریافت داروهای ضد سایکوز، آزمایش های خون و آزمایش های فشار خون را به طور مرتب انجام دهید. اگر نتایج آزمایش های شما نشان دهد که در معرض خطر بیشتری برای بیماری های قلبی هستید، چندین درمان پیشگیرانه مانند استاتین ها وجود دارند که می توان برای کمک به کاهش سطح کلسترول به کار برد.

اختلال حركتی ديررس (Tardive dyskinesia)

اختلال حركتی ديررس یکی دیگر از عوارض شایع استفاده از داروهای ضد سایکوزی می باشد. 

اختلال حركتي ديررس یک اختلال حرکتی می باشد که در آن، فرد، حرکات غیر ارادی مانند انقباض، تیک، شکلک، لرزش و اسپاسم را تجربه می کند. این نوع اختلال، قبل از اینکه به سایر نقاط بدن گسترش یابد، در صورت و دهان شروع می شود.  در برخی از موارد، قطع مصرف داروها، می تواند موجب تسکین علائم اختلال حركتی ديررس شود. ولی در دیگر موارد، علائم تشدید می شوند.  با این وجود، قطع مصرف دارو، همیشه بی خطر نبوده و حتما باید نسبت به بروز مجدد علايم سايكوز هشيار بود. 

در برخی از موارد، اختلال حركتی ديررس می تواند یک مشکل دائمی شود.  هم چنین چندین نوع درمان وجود دارند که برخی اوقات می توانند علائم اختلال حركتی ديررس را تسکین دهند. این درمان ها شامل موارد زیر می باشند:

کلونازپام – دارویی است که برای درمان صرع به کار گرفته می شود. صرع، یک مشکل پزشکی بوده که مغز را درگیر می کند و موجب بروز تشنج می شود. 

مکمل های ویتامین E – چون مکمل های ویتامین E برای همه افراد، مناسب و بی خطر نیستند، باید قبل از شروع مصرف این مکملها، با پزشک مسئول خود مشورت کنید.

[1] Psychosis 

[2] Hallucination 

[3] Delusion 

[4] Bipolar disorder 

[5] Mood 

[6] Rule out 

[7] Grandeur 

[8] Postnatal 

[9] Mental 

[10] Withdrawal 

[11] Seizure

[12] Self-harm