زخم پای وریدی

زخم وریدی یک زخم طولانی مدت (مزمن) است که درمان آن بیش از 4 تا 6 هفته زمان میبرد. آن ها معمولا در قسمت داخلی پا ایجاد میشوند، دقیقا بالای مچ پا.

نشانه های زخم پای وریدی شامل درد، خارش و تورم در پای آسیب دیده است. همچنین ممکن است در اطراف زخم، پوست تغییر رنگ داده یا سفت شده باشد و زخم ممکن است ترشحاتی با بوی بد ایجاد کند.

اگر فکر می کنید که به این بیماری مبتلا هستید به پزشک خود مراجعه کنید به این خاطر که این وضعیت نیاز به درمان تخصصی برای بهتر شدن دارد.

پزشک شما پایتان را بررسی میکند و ممکن است که آزمایشات دیگری برای اطمینان از مشکلات دیگر انجام دهد.

چه چیزی باعث بروز زخم پای وریدی می شود؟

زخم پای وریدی شایع ترین نوع زخم در پا است (ساق پا) و مسئول 90 درصد از زخم ها در پا می باشد.

زخم پای وریدی می تواند بعد از آسیب جزئی ایجاد شود وقتی که فشار مداوم بالا دررگ های پا باعث آسیب دیدن پوست شده است.

چه کسانی دچار زخم پای وریدی می شوند؟

تخمین زده شده است که زخم پای وریدی حدود 1 نفر را در هر  500 نفر درگیر می کند، اگرچه كه این نسبت با بالاتر رفتن سن بیشتر می شود. تخمین زده شده است که بعد از 80 سالگی از هر 50 نفر 1 نفر به زخم پای وریدی مبتلا می شود.

در صورت داشتن سابقه و وجود ترمبوز عمقی وریدی یا مشکل در راه رفتن احتمال ابتلا به زخم پای وریدی افزایش خواهد یافت.

به دلیل مشکلات زیر:

آرتروز

آسیب پا و ساق

چاقی

فلج 

همچنین شما بیشتر در خطر ابتلا به زخم پای وریدی هستید در صورتی که اخیرا جراحی پا مثل تعویض مفصل لگن یا زانو، داشته اید.

افراد مبتلا به واریس وریدی همچنین خطر بالایی در ایجاد این بیماری دارند.

چگونه زخم وریدی پا درمان می شود؟

بیشتر آن ها در طول 3 تا 4 ماه در صورت معالجه توسط یک متخصص درمان میشوند. اگرچه، بعضی از آن ها ممکن است بیشتر طول بکشند و انواع نادری از آن ها هیچوقت بهبود نمی یابند.

درمان اغلب شامل:

تمیز کردن و پانسمان زخم

استفاده از فشار، مثل بانداژ فشاری یا جوراب های واریس برای بهبود خونرسانی در ساق ها

همچنین آنتی بیوتیک ها ممکن است در صورتی که زخم شما دچار عفونت شده باشد استفاده شوند اما به درمان خود زخم وریدی کمکی نمی کند.

اگرچه، در صورتی که دلایل ایجاد کننده زخم وریدی پا از بین نروند، خطر ابتلا دوباره به آن وجود دارد. دلایل ایجاد کننده می توانند شامل بی حرکتی ، چاقی، ترمبوز عمقی قبلی یا واریس وریدی باشند.

آیا میتوان از زخم وریدی پا پیشگیری کرد؟

چندین راه برای پیشگیری از آن در افراد در معرض خطر  وجود دارد، مثل: 

استفاده از جوراب های فشاری

در صورت چاق بودن کاهش وزن

انجام مرتب تمرینات ورزشی

ارزیابی ساق پا در صورت امکان- به ویژه که اگر زخم وریدی پا در گذشته داشتید این كار مهم است -  زیرا اگر سابقه این مشکل را داشته باشید احتمال ایجاد دوباره آن در طی ماه ها یا سال های بعد وجود دارد.

نشانه های زخم وریدی پا عبارتند از :

آن ها باز هستند، اغلب دردناک می باشند، زخم روی پوست که درمان آن بیش از یک ماه زمان میبرد. آن ها اغلب در قسمت داخلی پا ایجاد میشوند، دقیقا بالای مچ 

اگر این زخم را دارید شما احتمالا موارد زیر را نیز دارید:

قوزک پا متورم است

تغییر رنگ و تیرگی پوست اطراف زخم

پوست سفت شده در اطراف زخم که ممکن است باعث سفتی پا یا حتی شبیه شکل یک بطری وارونه شود

احساس سنگینی بر روی پا

درد یا تورم در پاها

پوستی قرمز ، پوسته پوسته و خارش دار روی پاها

تورم و بزرگ شدن رگ های پاهای شما

ترشحات ناخوشایند و بوی بد زخم

نشانه های عفونت

در صورت وجود نشانه های عفونت میتوان مشکوک به عفونت باکتریایی باشد. نشانه های عفونت زخم وریدی پا شامل:

بدتر شدن درد

ترشحات سبز یا ناخوشایند ناشی از زخم

قرمزی و تورم پوست در اطراف زخم

دمای بالا بدن

چه موقع به دنبال توصیه های پزشکی باشیم؟

با پزشک خود در صورتی که فکر می کنید به این بیماری مبتلا هستید مشورت کنید. آن ها یا خود این بیماری را درمان می کنند و یا شما را به متخصص ارجاع می دهند.

شما بهتر است در صورتی که تشخیص زخم وریدی پا داشتید و نشانه هایی داشتید که نشان می دادند كه زخم شما عفونت کرده با پزشک خود تماس بگیرید.

دلایل زخم وریدی پا

زخم وریدی پا بعد آسیب های کوچک در صورتی بوجود می آید که مشکلی به دلیل جریان خون در پا بوجود آید یا از قبل وجود داشته باشد. اگر این اتفاق افتاد فشار درون رگی افزایش می یابد.

این فشار بالای همیشگی می تواند به تدریج به عروق  داخل پوست شما آسیب برساند و باعث شکننده شدن آن شود. در نتیجه، پوست شما معمولا شكننده می شود و باعث ایجاد زخم وریدی پا بعد از ضربه زدن یا خراشیدن می گردد.

در این شرایط در صورتی که شما برای بهبود جریان خون در ساق از درمانی استفاده نکنید، زخم شما بهبود نخواهد یافت.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟

تعدادی دلایل می تواند خطر ایجاد این حالت را افزایش دهد، شامل:

چاقی یا اضافه وزن- كه فشار را بر ورید پا افزایش می دهد.

اگر مشکل در راه رفتن دارید- كه می تواند عضلات را ضعیف کند و جریان خون را در عروق ساق متاثر کند.

ترمبوز عمقی قبلی- لخته خون که در ساق كه می تواند باعث آسیب به دیواره ورید گردد.

واریس وریدی- وریدهای متورم و بزرگ كه باعث  ضعف دیواره ورید می شوند.

آسیب قبلی به ساق، مثل استخوان ترک خورده یا شکسته که می تواند ایجاد ترمبوز عمقی یا مشکلات راه رفتن کند.

جراحی قبلی در پا مثل تعویض مفصل لگن یا زانو که می تواند مانع راه رفتن شما شود.

افزایش سن- با بالاتر رفتن سن افراد در راه رفتن دچار مشكل می شوند به ویژه اگر دچار آرتروز باشند.

تشخیص زخم وریدی پا

به پزشک خود رجوع کنید.  تشخیص به طور گسترده ای بسته به نشانه هایتان و ارزیابی پا شما دارد، اگرچه به آزمایشات اضافی ممکن است که نیاز باشد.

تاریخچه پزشکی و آزمایشات

پزشک در مورد نشانه ها مرتبط با زخم وریدی پا خواهد پرسید، مثل:

تورم در مچ پا

رنگ گرفتگی یا سختی پوست

سابقه قبلی مشكلات سلامتی در شما مثل:

دیابت

ترمبوز ورید عمقی

زخم قبلی ساق پا

پزشك همچنین پای شما را در هر دو حالت ایستاده و خوابیده ارزیابی می کند. واریس وریدی در صورت ایستادن بیشتر واضح است و ارزیابی زخم ها در صورت خوابیده بودن راحت تر است.

پزشك همچنین ضربان در مچ پا را برای اطمینان حاصل کردن از کارکرد عروق ارزیابی می کند.

مطالعه داپلر

برای ارزیابی بیماری های عروق به عنوان عامل احتمالی نشانه هایتان، پزشک شما آزمایش داپلر را انجام خواهد داد.

ارجاع به متخصص

در بعضی از موارد پزشک عمومی شما ممکن است تصمیم بگیرد شما را به متخصص ارجاع دهد (در صورت وجود شرایطی که عروق خونی را متاثر میکند).

بطور مثال، ممکن است که شما در صورتی که پزشک در مورد تشخیص شک داشته باشد به متخصص عروق ارجاع شوید یا اگر شک به اینکه زخم وریدی توسط بیماری عروق، دیابت یا آرتریت روماتوئید ایجاد شده باشد.

بعد از گرفتن تاریخچه بیماری و ارزیابی شما متخصص عروق ممکن است که نیاز به آزمایشات بیشتر برای برنامه ریزی برای درمان داشته باشد.

درمان زخم وریدی پا

با درمان صحیح، بیشتر زخم های وریدی پا بعد از 3 تا 4 ماه درمان میشوند.

بهتر است که درمان توسط متخصصینی صورت گیرد که برای اینکار دوره دیده اند. 

پاک سازی و پانسمان زخم

اولین قدم برداشتن تمام باقی مانده ها یا بافت های مرده از زخم و استفاده از پانسمان مناسب است كه بهترین شرایط را برای درمان زخم به وجود می آورد.

یک پانسمان راحت بر روی زخم استفاده خواهد شد. كه اغلب نیاز به تعویض هر هفته یکبار دارد. خیلی از افراد می توانند تمیز کردن و تعویض پانسمان را تحت نظارت پرستار انجام دهند.

بانداژ فشاری

برای بهبود شرایط وریدی در ساق پا و درمان تورم پرستار شما یک بانداژ فشاری را بر روی پا میگذارد. این بانداژ برای فشاور آوردن به پا و تشویق خون به حرکت رو به بالا و به سمت قلب طراحی شده اند.

انواع متفاوتی از بانداژ یا پارچه های کشسان برای درمان زخم واریسی استفاده می شوند که ممکن است از 2،3 یا 4 لایه ساخته شده باشند. انجام بانداژ فشاری احتیاج به مهارت دارد و فقط باید توسط کارکنان مراقبت های بهداشتی آموزش دیده انجام گیرد.

بانداژ هفته ای یکبار تعویض می شود. وقتی که برای بار اول بانداژ فشاری بر روی زخم قرار میگیرد، اغلب دردناک است. به طور ایده آل شما بهتر است که از استامینوفن یا سایر تسکین دهنده های درد تجویز شده توسط پزشک استفاده نمایید. درد بعد از اینکه زخم شروع به درمان میکند کم خواهد شد، اما می تواند 12-10 روز طول بکشد.

خیلی مهم است كه بانداژ فشاری خود را دقیقا همانطور که آموزش داده شده است استفاده کنید. اگر هرگونه مشکلی دارید، معمولا بهتر است که با پرستار خود تماس بگیرید به جای اینکه خودتان سعی در جدا کردن آن داشته باشید. اگر بانداژ فشاری احساس تنگی در شما به وجود آورد و در هنگام خواب ناراحت بودید،كمی راه بروید زیرا راه رفتن اغلب کمک کننده است.

اگرچه، شما در صورت داشتن شرایط زیر نیاز است که بانداژ را باز کنید:

درد شدید در جلوی مچ پا دارید

درد شدید در بالا پا دارید

انگشتان پا کبود و متورم شده باشد.

بعد از اینکه بانداژ را باز کردید اطمینان حاصل کنید که ساق شما ارزیابی دقیق شود و با پزشکتان یا پرستارتان مشورت کنید.

در بعضی از کلینیک ها، تیم متخصصان از بانداژهای مدرن استفاده می کنند ، مثل پارچه های خاص یا سایر ابزارآلات فشاری. آن ها ممکن است که در هر کلینیکی موجود نباشند اما با این روش ها می توان راهی که در آینده زخم درمان میشود را تغییر داد. پزشک متخصص شما می تواند در صورتی که شما نیاز به درمان متفاوتی دارید تشخیص دهد.

درمان نشانه های مرتبط

تورم در ساق ها و مچ ها 

خارش پوست

در طول درمان مراقب خود باشید

برای کمک به درمان سریعتر از توصیه های زیر استفاده کنید:

با راه رفتن سعی كنید كه فعال بمانید. نشستن و ایستادن بدون بالا بردن پاها می توانند زخم و تورم وریدی را بدتر کند

در هرجایی که می نشینید یا می خوابید، پای آسیب دیده خود را ارزیابی کنید- با هم سطح کردن انگشتان پا با چشمان.

به طور مرتب ساق خود را با حرکت به بالا و پایین کف پا تمرین دهید و آن ها را حول مچ بچرخانید. این كار می تواند به جریان بهتر خون کمک کند.

اگر اضافه وزن دارید، تصمیم به کاهش وزن بگیرید با یک رژیم غذایی سالم و تمرینات ورزشی مرتب و قطع سیگار و کم کردن مصرف الکل، وزن خود را كاهش دهید. این كار می تواند به درمان سریعتر زخم کمک کند.

از آسیب مجدد به ساق آسیب دیده خود جلوگیری کنید و کفش راحت و با سایز مناسب بپوشید.

درمان زخم عفونی

زخم گاهی تولید مقدار زیادی چرك می کند و دردآور میشود. همچنین قرمزی و تورم در اطراف زخم ممکن است ایجاد شود. این نشانه ها و احساس ناخوشی نشانه های عفونت است.

اگر زخم شما عفونی شود بهتر است که مرتبا تمیز و پانسمان آن تعویض شود.

بهتر است که بیشتر اوقات پای خود را ارزیابی کنید و مدت استفاده حداقل 7 روزه از آنتی بیوتیک را رعایت نمایید.

هدف درمان آنتی بیوتیکی از بین بردن عفونت است. اگرچه، آنتی بیوتیک ها زخم را درمان نمی کنند و بهتر است فقط در کوتاه مدت برای درمان عفونت زخم استفاده شوند.

پیگیری

شما بهتر است هفته ای یک بار به پرستار خود رجوع کنید تا تعویض پانسمان انجام دهد. همچنین برای روند درمان زخم ارزیابی خواهید شد. بعد از اینکه زخم شما به خوبی بهبود یافت پرستارتان را کمتر خواهید دید.

بعد از بهبود زخم

بعد از یك بار ابتلا به زخم وریدی پا امكان زخم های دیگری كه می توانند در طول ماه ها یا سال ها آینده ایجاد شود، افزایش خواهد یافت.

موثرترین روش جلوگیری از بازگشت زخم های وریدی استفاده از جوراب فشاری در تمامی اوقات وقتی که بیرون از رختخواب هستید ، می باشد. از توصیه های كاركنان بهداشتی برای پیدا کردن جوراب مناسبی كه از عود زخم ها جلوگیری می كند، استفاده نمایید. شما به تنهایی می توانید از آن استفاده کنید.

ابزار آلات متنوعی برای کمک به انجام اینکار موجود هست.

پیشگیری از زخم وریدی پا

شما میتوانید شانس ایجاد این زخم را در خود با چندین روش کاهش دهید، مثل پوشیدن جوراب فشاری، كاهش وزن و حفاظت از پوست.

افرادی که خطر بیشتری از ابتلا به آن دارند کسانی هستند که قبلا به آن دچار بوده اند.

جوراب های فشاری

اگر شما قبلا این بیماری را داشتید، در خطر ایجاد دوباره آن هستید، درمان با جوراب های فشاری ممکن است توسط پزشک شما پیشنهاد شود.

این جوراب ها مخصوصاً برای فشار دادن پاها طراحی شده اند و باعث بهبود شرایط شما می شوند. آن ها معمولا در قسمت مچ پا تنگ تر و در ساق کمتر تنگ هستند- این امر جریان خون را تشویق به حرکت به سمت قلب می کند.

این جوراب ها در سایزها، رنگ ها، شکل و فشار متنوعی موجود هستند. 

كاهش  وزن

اگر چاق هستید یا اضافه وزن دارید، کاهش وزن میتواند به از بین رفتن این بیماری کمک کند. اضافه وزن منجر به فشار زیاد در وریدهای پاهای شما می شود که میتواند به پوست شما آسیب برساند. زخم وریدی بیشتر در افراد چاق شایع است.

برای کمک به كاهش وزن، تمرینات منظم و رژیم غذایی متعادل توصیه میشوند. بهتر است که شما از نشستن و ایستادن برای مدت زمان طولانی اجتناب کنید. هر موقع ممکن بود ساق خود را ارزیابی کنید.

درمان مشکلات همراه

درمان واریس شدید ممکن است به جلوگیری از تورم یا زخم پا کمک کند. این امر ممکن است با استفاده از روشی که در آن یک سوند (یک لوله نازک و انعطاف پذیر) به داخل رگ های آسیب دیده وارد می شود امكانپذیر گردد.

یا با استفاده از امواج رادیویی یا لیزرهای با فرکانس بالا برای بهبودی و ترمیم زخم ها استفاده شود. 

در نهایت ممکن است که شما به عمل جراحی برای درمان آسیب وارده به ورید پا نیاز پیدا کنید یا ورید آسیب دیده با جراحی خارج گردد.