زکریا چکاپ
ترک استعمال دخانیات ( خودیاری )
استعمال دخانیات
سیگار هم تأثیر فوری و هم درازمدت بر سلامت دارد. اکثر سیگاری ها در سن پایین مصرف آن را شروع می کنند اغلب برای این که در گروه همسالان جایی برای خود پیدا کنند . آثار فوری مثل بوی بد نفس و بو گرفتن لباس ها برای شان چندان اهمیت ندارد. در این برهه سیگار کشیدن به نظر بی ضرر می آید و در نتیجه نیاز به ترک آن حس نمیشود (به عبارتی هنگامی که پیامدهای درازمدت خیلی دور به نظر آیند سیگار کشیدن آسان میشود). ترک سیگار در هر زمانی خطرها و پیامدهای بلندمدت را کاهش می دهد. هیچ گاه برای ترک سیگار دیر نیست.
سیگار کشیدن خطر موارد زیر را افزایش می دهد:
- بیماری قلبی
- سکته مغزی
- مشکلات گردش خون
- فشار خون بالا
- برونشیت مزمن (التهاب مجاری تنفسی)
- عفونت ریه
- سرماخوردگی
- سرطان ریه
- کلسترول بالا (چربی خون بالا)
- سرطان دهان، گلو و حنجره
- سرطان لوزالمعده
- سرطان کلیه و مثانه
- زخم معده
- بیماری التهابی روده
- پوسیدگی دندان
- بیماری لثه
- پوکی استخوان
- مشکلات خواب
- آب مروارید
- بیماری تیروئید
- چروکیدگی پوست
- تمایل کودکان برای مصرف دخانیات
در زنان، سیگار کشیدن خطرهای زیر را هم افزایش می‌دهد:
- سرطان گردن رحم
- مشکلات قاعدگی
- مشکلات باروری
- سقط جنین
در مردان سیگار کشیدن خطرهای زیر را هم افزایش می‌دهد:
- اختلال نعوظ
- مشکلات باروری
دود دست دوم
مقداری از دود سیگار و قلیان در فضا پراکنده شده و وارد ریه فرد سیگاری نمیشود. مواجهه منظم با دود دست دوم احتمال بیماریهای ریوی را ۲۵ درصد و بیماریهای قلبی را ۱۰ درصد افزایش می‌دهد. در واقع کودکان در مقایسه با بزرگسالان سهم بیش تری را جذب می‌کنند. دستگاه های تهویه هوا دود دست دوم را حذف نمی‌کند، سیگار کشیدن در یک سمت خانه یا باز کردن پنجره، خانه را عاری از این دود خطرناک نمی‌کند.
توصیه‌های خانگی
١. مهم است که تاریخی را برای ترک مشخص کنید که الزاما لازم نیست فردا باشد مگر اینکه آماده باشید. این تاریخ می‌تواند ۲ یا ۴ یا ۶ هفته بعد باشد. توصیه ما این است که زمان کافی برای روز ترک بگذارید تا بتوانید خودتان را آماده کنید. به دیگران هم بگویید که قصد دارید سیگار را ترک کنید تا احساس اجبار برای عمل به این تعهد افزایش یابد. تلاش کنید از تعداد سیگارهایی که می کشید کم کنید تا گام نهایی را آسان تر نمایید. شما باید از نظر ذهنی خود را برای کاری که می‌تواند نبرد سختی باشد آماده کنید.
۲. برای خود حمایت فراهم کنید. از دوستان و خانواده برای حفظ انگیزه کمک بگیرید. به آن ها تاریخ ترک را بگویید و راههایی که می‌توانند به شما کمک کنند را با آن ها در میان گذارید.
٣. عادت ها یا فعالیت هایی که با سیگار کشیدن دارید را شناسایی کنید. فهرستی از زمان ها و مکانهایی که به طور معمول در آن سیگار می کشید را تهیه نمایید. اگر شما همیشه با چای، در اتاق ناهارخوری با همکاران یا درست بعد از شام سیگار می کشید این فعالیت ها را طوری تغییر دهید که احساس دلتنگی برای سیگار نکنید. هنگامی که فعالیت های همراه با سیگار کشیدن را کنار می گذارید اغلب نکشیدن سیگار چندان دشوار نخواهد بود. اینکه دلیل سیگار کشیدن خود را بیابید کمک کننده خواهد بود: آیا برای آسوده شدن سیگار می کشید یا برای تعاملات اجتماعی یا اصلا یک عادت شده است؟ اگر شما علت آن را کشف کنید می‌توانید از راههای دیگر به آن نیاز پاسخ گویید.
۴. پولی را که صرف سیگار می‌کردید در جایی اختصاصی یا حساب بانکی ذخیره کنید. برای بسیاری از سیگاری ها این کار بسیار انگیزه خوبی خواهد بود چراکه جمع این پول به سرعت به حدودی می رسد که با آن می‌توانید فعالیت هایی را که از آن لذت می برید (مثل سفر) را برنامه ریزی کنید.
۵. روش های آسوده سازی را فرابگیرید تا بتوانید تنش ناشی از قطع نیکوتین را رفع کنید.
۶. می‌توانید به یک برنامه ترک سیگار بپیوندید.
۷. همه مواد آموزشی ترک سیگار را بخوانید.
8. سیگار را در اسرع وقت ترک کنید ولی قلیان را جایگزین آن نکنید.
پزشک تان می‌تواند به ترک سیگار کمک کند
١. آدامس های جایگزین کننده نیکوتین. یکی از آدامس ها را بجوید تا میل کشیدن به سیگار بگذرد و سپس آن را دور بریزید. آدامس های نیکوتینی امروزی مزه بهتری دارند و خرید آن ها نیاز به نسخه ندارد.
2. برچسب های نیکوتینی. این برچسب ها با سه قدرت موجود است: ۷، ۱۴ و ۲۱ میلی گرمی. برای بسیاری از افراد برچسب ۲۱ میلی گرمی بسیار قدرتمند است برای همین ما توصیه می کنیم با برچسب ۱۴ میلی گرمی شروع کنید. اگر احساس کردید برچسب ۱۴ میلی گرمی ضعیف است از ۲۱ میلی گرمی استفاده کنید و سپس به تدریج آن را دوباره کم کرده از برچسب ۱۴ میلی گرمی استفاده کنید. هنگامی که چند هفته میل به سیگار کشیدن را سرکوب کردید، می‌توانید برچسب با قدرت کمتر را استفاده کنید. می‌توانید هنگامی که چند هفته بدون میل به سیگار از برچسب ۷ میلی گرمی استفاده کردید استفاده از برچسب را کنار بگذارید.
هنگامی که از برچسب های نیکوتینی استفاده می کنید سیگار نکشید. ممکن است فزونی دوز نیکوتین رخ دهد. بعضی افراد برچسب را برمی دارند تا یک سیگار بکشند و دوباره آن را سر جایش می گذارند. این کار هم خطرناک است چراکه برچسب سطحی از نیکوتین در خون ایجاد می‌کند که با برداشتن آن به سرعت کم نمیشود. اگر شما به سادگی نمی‌توانید سیگار را کنار بگذارید نباید از برچسب های نیکوتینی استفاده کنید. برچسب های نیکوتینی بدون نسخه قابل تهیه هستند.
٣. برخی داروهای نسخه ای وجود دارد که ممکن است به بعضی افراد در ترک سیگار کمک کند. در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید.
ترک (کاهش تدریجی در مقابل قطع ناگهانی)
ترک ناگهانی برای بعضی افراد تنها راه ترک است. برای دیگران که علایم ترک را شدید حس می‌کنند، قطع ناگهانی می‌تواند بسیار دشوار باشد. ترک سیگار به معنی کنار گذاشتن یک عادت و همراه آن، تحمل علایم جسمی قطع است. اعتیاد (میل بدن برای نیکوتین) ممکن است در بعضی از افراد قوی تر از دیگران باشد. این امر الزاما به مدت مصرف سیگار یا مقدار مصرف سیگار بستگی ندارد. از آن جا که بدن هر فرد متفاوت است کاهش تدریجی ممکن است برای بعضی از افراد گزینه بهتری برای ترک سیگار باشد.
نکات زیر احتمال ترک سیگار به روش کاهش تدریجی را افزایش می‌دهد:
- ترک را با کم کردن تنها چند سیگار از آن چه معمولا می کشید شروع کنید.
- برنامه ریزی کنید که هر هفته یا دو هفته ۱ یا ۲ سیگار کم کنید.
- بیش از آنچه در یک روز مجاز به کشیدن هستید سیگار همراه خود نداشته باشید.
- هنگامی که سیگاری که در روز می کشید به ۱ تا ۲ عدد کاهش یافت آماده ترک هستید.
- برای عود آمادگی داشته باشید. روزی پرتنش یا بحران خانوادگی ممکن است باعث افزایش شمار سیگارهای مصرفی گردد. اگر این اتفاق رخ داد، برنامه را کنار نگذارید. دوباره برنامه را از روز بعد از سر بگیرید و به کاهش تعداد سیگارهای مصرفی ادامه دهید یا اگر کاملا ترک کرده بودید، دوباره سیگار نکشید.