زکریا چکاپ

اوریون

اوریون یک عفونت ویروسی واگیردار است که در کودکان پیش از ابداع واکسن MMR رایج بوده است. اکثرا توسط تورم دردناک در قسمت بناگوش قابل تشخیص است (غدد بناگوشی یا پاروتید)، این وضعیت به فرد مبتلا به اورویون ظاهری شبیه به چهره همستر می دهد. 

دیگر نشانه های اوریون شامل، سردرد، درد مفصل  و تب  می شود، که ممکن است چند روز پیش از ورم غدد بناگوشی ایجاد گردد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم

اگر مظنون به داشتن اوریون شدید مراجعه به پزشک امری ضروری است به این صورت تشخیص می تواند، صورت پذیرد. درحالیکه خود اوریون معمولا وضعیتی جدی نیست، اما مشابه وضعیت هایی مثل انواع عفونت های شدید مانند تب غده ای و ورم لوزه می باشد.

پزشک تان معمولا بعد از دیدن و احساس کردن ورم صورت در ناحیه بناگوش بیماری را تشخیص می دهد، پزشک به لوزه ها در دهان نگاه می کند و دمای بدن بیمار را برای بررسی اینکه بیش از حد نرمال نباشد، بررسی می کند.. 

چه کسانی مبتلا می شوند

اکثر موارد اوریون در افراد بین 17 تا 34 ساله ای که در کودکی دو دوز از واکسن MMR را دریافت نکرده اند، رخ می دهد. اگر یک مرتبه توسط ویروس اوریون مبتلا شوید، شما به صورت نرمال و معمول در طول عمر خود نسبت به ابتلا مجدد ایمن خواهید شد.

چگونه اوریون منتشر می شود

اوریون نیز در روشی یکسان مانند سرماخوردگی و آنفلونزا شیوع می یابد ـ از طریق قطرات عفونی آب دهان یا بزاق که می تواند استنشاق شود یا از سطوح برداشته شود و به درون دهان یا بینی منتقل شود. بیمار چند روز پیش از بروز علائم و چند روز بعد از آن که علائم ایجاد گردد بیشترین سرایت دهندگی را دارا می باشد.

درطول این زمان، پیشگیری از انتقال عفونت به دیگران ضروری است، به خصوص نوجوانان و جوانانی که واکسیناسیون نشده اند.

اگر مبتلا به اوریون هستید، می توانید با رعایت نکات زیر از شیوع آن جلوگیری کنید:

مکررا دستهایتان را با آب و صابون بشویید

زمانی که عطسه میکنید از دستمال استفاده نمائید

حداقل به مدت 5 روز از رفتن به محل کار و مدرسه بعد از اینکه اولین علائم ایجاد شد، خودداری کنید

پیشگیری از اوریون

شما میتوانید از کودکان خود درمقابل اوریون به واسطه استفاده از واکسن MMR محافظت نمایید (برای اوریون، سرخک و سرخجه). واکسن MMR بخشی از برنامه ایمنی کشوری در دوران کودکی است. 

هنگامی که کودک شما حوالی سن 12 ماهگی رسید باید دوز اول واکسن را دریافت نماید و نوبت دوم را باید در 18 ماهگی دریافت نمایند. کودک شما برای داشتن بهترین محافظت و ایمنی دربرابر اوریون دو دوز واکسن را باید دریافت نماید. 

درمان اوریون

به صورت رایج درمانی برای اوریون وجود ندارد، اما عفونت باید در حدود یک یا دو هفته بهبود یابد. درمان به منظور فرونشانی علائم می باشد و شامل موارد ذیل است:

نوشیدن مایعات فراوان و استراحت زیاد

استفاده از مسکن هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن ـ به کودکان زیر 16 نباید آسپرین داده شود.

کمپرس سرد یا گرم برروی غدد متورم به منظور کمک به فرونشانی درد به کار ببرید.

عوارض

اوریون معمولا بدون ایجاد آسیب جدی به سلامت شخص بهبود می یابد. عوارض جدی نادر و کمیاب هستند. هرچندکه، اگر ویروس به درون لایه های محافظ خارجی مغز وارد شود، می تواند منجر به مننژیت ویروسی شود. دیگر عوارض شامل ورم بیضه در مردان یا تخمدان در زنان می شود (اگر ابتلا در طول دوره بلوغ اتفاق بیفتد).

علائم اوریون

علائم اوریون معمولا 14 تا 25 روز پس از آلوده شدن به ویروس اوریون ایجاد می شود (این تاخیر به عنوان دوره نهفتگی یا کمون شناخته می شود). میانگین دوره کمون یا نهفتگی حدود 17 روز است. ورم غدد بناگوشی شایع ترین علائم اوریون است. غدد بناگوشی یک جفت غده هستند که مسئول تولید بزاق دهان می باشند. آنها در هر دو طرف صورت، تنها در زیر گوش قرار گرفته اند. هردو غده معمولا توسط ورم تحت تاثیر قرار می گیرند، اگرچه تنها یک غده هم می تواند درگیر باشد. ورم می تواند باعث درد، التهاب و مشکلاتی با تورم شود. 

علائم معمولی تر اغلب چند روز پیش از تورم غدد بناگوشی ایجاد می شود که میتواند شامل موارد ذیل گردد:

سردرد

درد مفصل

خشکی دهان

درد ملایم شکم

احساس خستگی

کاهش اشتها

دمای بیش از 38 درجه سانتی گراد (تب)

در حدود یک مورد از سه مورد، اوریون باعث علائم قابل توجهی نمی شود.

چه زمانی باید به دنبال توصیه های پزشکی بود

اگر مظنون به ابتلا به اوریون هستید، مهم است که به پزشک مراجعه نمایید.

درحالیکه معمولا عفونت جدی نیست، اوریون علائم مشابهی با دیگر موارد، انواع جدی تر عفونت، مانند تب غده ای و ورم لوزه دارد. همیشه مراجعه به پزشک بهترین کار است چرا که آنها می توانند تشخیص اوریون را تایید یا نفی نمایند. 

عامل ایجاد اوریون

اوریون به واسطه ویروس اوریون ایجاد می شود که به خانواده ویروس هایی که به عنوان پارامیکسوویروس شناخته شده است، تعلق دارد. این ویروس ها منبع شایعی از عفونت به خصوص در کودکان هستند. هنگامی که اوریون می گیرید، ویروس از ناحیه تنفسی تان (بینی، دهان، و گلو) به درون غدد بناگوش حرکت می کند (غدد تولید کننده ای بزاق دهان که در هر دو طرف صورت یافت می شود)، جایی که ویروس شروع به تکثیر مجدد می شود. این امر باعث میشود که غدد متورم شوند. ویروس همچنین می تواند به مایع نخاعی تان (CSF) وارد شود، مایعی که مغز و ستون فقرات را احاطه کرده و از آن ها محافظت می نماید. وقتی که ویروس به CSF وارد شد ، می تواند به دیگر بخش های بدن مانند مغز، لوزالمعده، بیضه ها (در پسران و مردان) و تخمدان (در دختران و زنان) منتشر گردد. 

چگونه اوریون منتشر می گردد

اوریون یک ویروس هوابرد است و میتواند توسط موارد ذیل منتشر گردد:

شخص مبتلا که سرفه یا عطسه میکند قطرات کوچک آلوده بزاق دهان را پخش می کند، سپس این قطرات می تواند توسط شخص دیگر استنشاق گردد یا شخص مبتلا بینی یا دهان خود را لمس می کند سپس ویروس را بر چیز دیگری مانند دستگیره درب یا محل کار منتقل کند؛ اگر شخصی دیگر به سرعت آن شی را پس از او لمس کند، می تواند ویروس را به دستگاه تنفسی خود منتقل کند.

استفاده مشترک از ظروف ـ مانند لیوان ها، کارد و چنگال یا بشقاب ها با فرد مبتلا

افراد مبتلا به اوریون معمولا چندروز قبل از تورم غدد بناگوشی شان تا چند روز بعد از آن بسیار عفونی هستند. به همین دلیل، اگر به بیماری اوریون مبتلا شدید پیشنهاد میشود که از رفتن به محل کار یا مدرسه پنج روز بعد از اینکه اولین علائم تان ایجاد شد، خودداری نمایید.

اوریون می توان همچنین توسط اشخاصی که با ویروس عفونت شده اند اما هیچ علائم واضحی ندارند، انتقال یاید.

تشخیص اوریون

اگر مظنون به این هستید که شما یا فرزندانتان اوریون دارید، برای تشخیص ضروری است که به پزشک خود مراجعه نمایید.

اوریون معمولا می تواند از علائم، به خصوص ورم غدد در اطراف صورت (غدد بناگوشی) تشخیص داده شود.

اگر مبتلا به اوریون هستید، پزشک میتواند تورم را ببیند و لمس کند. با نگاه کردن به درون دهانتان، آنها ممکن است که قادر باشند ببینند لوزه هایتان خارج از جایگاه معمول شان فشرده شده اند. پزشک تان می تواند همچنین دمای شما را اگر بیش از حد نرمال است، بررسی کند. معمولا نمونه ای از بزاق دهانتان گرفته خواهد شد تا برای تائید یا نفی تشخیص مورد آزمایش قرار گیرد. 

درمان اوریون

درمان اوریون بر فرونشانی علائم تمرکز دارد تا زمانی که سیستم ایمنی با عفونت مبارزه نماید. در حال حاضر دارویی برای درمان ویروس اوریون وجود ندارد. 

دوره عفونت معمولا در طول یک یا دو هفته سپری می گردد.

در این حال، اقدامات ذیل ممکن است کمک کننده باشد.

استراحت زیاد در تخت خواب تا زمانی که علائم برطرف شوند 

مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن، برای فرونشانی هر دردی بخورید. (کودکان 16 سال یا زیر آن نباید آسپرین استفاده کنند). 

مقدار زیادی مایعات بنوشید، اما از نوشیدنی های اسیدی مانند آب میوه خودداری کنید چرا که اینها می توانند به غدد بناگوشی تان آسیب برساند؛ آب معمولا بهترین مایع برای نوشیدن است. 

از یک کمپرس گرم یا سرد برای غدد متورم تان به منظور کاهش درد استفاده کنید.

غذاهایی را بخورید که نیازمند جویدن زیاد نیستند، مانند سوپ، سیب زمینی های نرم و خاگینه استفاده کنید

اگر علائم تان بعد از هفت روز بهبود نیافت، یا ناگهان بدتر شد، برای مشورت به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از شیوع عفونت

اگر شما یا کودکتان اوریون دارد، مهم است که از شیوع عفونت پیشگیری نمایید. بهترین کار برای انجام این است که:

تا پنج روز بعد از ایجاد علائم از رفتن به مدرسه، دانشگاه یا محل کار خودداری کنید

مکرر دستان خود را با استفاده از آب و صابون بشوئید

همواره از یک دستمال برای پوشش دهان و بینی خود هنگامی که سرفه یا عطسه می کنید استفاده کرده و دستمال را به سرعت پس از استفاده در سطل زباله بیاندازید

عوارض اوریون

مشکلات مختلفی وجود دارد که اغلب با اوریون رخ می دهد. اینها میتوانند نگران کننده باشند، اما به ندرت جدی هستند و معمولا بعد از اینکه دوره عفونت سپری شد، بهبود می یابند.

عوارض شایع

تورم بیضه

درد و تورم بیضه در یک نفر از هر چهار نفر مردی را که بعد از بلوغ اوریون می گیرند تاثیر می گذارد. تورم معمولا ناگهانی است و تنها بر یکی از بیضه ها تاثیر می گذارد. ممکن است در بیضه احساس گرمی و حساسیت در لمس ایجاد شود. در مردان و پسران درگیر، تورم بیضه به صورت معمول چهار تا هشت روز بعد از تورم غده بناگوشی آغاز می شود. بعضی از اوقات، تورم می تواند تا شش هفته بعد از تورم غدد پاروتید رخ دهد.

دردهای معمول بیضه می تواند با استفاده از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن فرونشانده شود. اگر شدت درد زیاد است، با پزشک خود تماس بگیرید، ممکن است پزشک در این وضعیت مسکن های قوی تری برای شما تجویز نماید. 

استفاده از کمپرس های سرد و گرم برای بیضه و پوشیدن لباس زیر مناسب و اندازه ممکن است درد را کاهش دهد.

کمتر از نیمی از تمام مردانی که مبتلا به التهاب بیضه مرتبط با اوریون هستند متوجه کوچک شدن بیضه خود می شوند و تخمین زده شده است که یک نفر از هر ده نفر مرد کاهشی در شمار اسپرمشان را تجربه می کنند (اما مقدار اسپرم کافی را همچنان تولید خواهند کرد). در هر صورت، این وضعیت بسیار به ندرت باعث ایجاد ناباروری خواهد شد. 

تخمدان های متورم

یک نفر از 20 نفر خانمی که بعد از دوران بلوغ اوریون گرفته اند، تورم تخمدان ها را تجربه می کنند که می تواند باعث موارد ذیل گردد:

درد قسمت پایین شکم

دمای بالا

احساس کسالت

نشانه های تورم در یک یا هردو تخمدان معمولا هنگامی که بدن با عفونت اصلی اوریون مبارزه می کند یک بار بروز خواهد کرد.

مننژیت ویروسی

اگر ویروس اوریون درون لایه محافظت کننده بیرونی مغز پراکنده شده باشد، مننژیت ویروسی میتواند رخ دهد. این امر در حدود یک مورد از هفت مورد اوریون رخ می دهد. برخلاف مننژیت باکتریایی، که به عنوان یک اورژانس پزشکی بالقوه تهدید کننده زندگی تلقی می شود، مننژیت ویروسی وضعیت خفیف تری ایجاد می کند و با نشانه هایی مانند سرماخوردگی بروز می کند و خطر عوارض جدی کم است.

حساسیت به نور، سفت شدگی گردن و سردرد نشانه های شایعی از مننژیت ویروسی هستند. اینها معمولا پس از حدود 14 روز برطرف می شوند.

التهاب لوزالمعده(پانکراتیت)

حدود یک مورد از 20 مورد اوریون منجر به التهاب کوتاه مدت لوزالمعده می شود (پانکراتیت حاد). شایع ترین نشانه درد ناگهانی در وسط شکم است. دیگر نشانه های پانکراتیت حاد می تواند شامل موارد ذیل گردد:

احساس کسالت

اسهال

کاهش اشتها

درد و تندرنس شکمی(حساسیت به لمس)

موارد عادی تر، زردی پوست و سفیدی چشمان (یرقان)

اگرچه، التهاب لوزالمعده مرتبط با اوریون معمولا ملایم است، ممکن است در بیمارستان پذیرش شوید. بنابراین عملکرد بدن شما تا زمانی که پانکراس دوباره بهبود یابد حمایت و پشتیبانی می شود.

عوارض نادر اوریون

عوارض نادر اما جدی و بالقوه اوریون شامل عفونت خود بافت مغز(انسفالیت) است. این طور به نظر می رسد که از هر 1000 نفر در یک نفر از افرادی که به دنبال اوریون، دچار مننژیت ویروسی می شوند، رخ دهد. انسفالیت یک وضعیت بالقوه کشنده است که نیازمند پذیرش در واحد مراقبت ویژه بیمارستان است.

 حدود یک نفر از 20 نفر مبتلا به اوریون، مقداری از دست دادن شنوایی موقت را تجربه میکنند، اما از دست دادن شنوایی دائم به ندرت رخ می دهد. تخمین زده شده است این وضعیت در هر بیست هزار نفر از افراد مبتلا به اوریون یک مورد را گرفتار می نماید.