زکریا چکاپ

داروهای سرماخوردگی و حساسیت (آلرژی) 

بینی گرفته و چشمان قرمز با آبریزش که به علت آلرژی ایجاد شده، می‌تواند مثل سرماخوردگی به نظر بیاید ولی دو بیماری متفاوتند. بسیاری از داروهای بدون نسخه در داروخانه ها از ترکیب داروهایی که برای سرماخوردگی و آلرژی مناسب هستند تشکیل شده اند تا بتوانند هر دو مشکل را رفع کنند. اغلب این داروها طوری ترکیب شده اند که دوز کمتری از مواد مؤثر در مقایسه با داروهای غیر ترکیبی در خود دارند. البته داروهای بدون نسخه ای هم وجود دارند که کاملا ضداحتقان یا کاملا آنتی هیستامین هستند. 

پاسخ افراد به داروهای خاص یا ترکیب داروها متفاوت است. این امر به مشکل ایجاد شده (بیماری) و به واکنش بدن ما به داروی تجویز شده بستگی دارد. شما می‌توانید به وسیله مشورت با پزشک یا دکتر داروساز داروی مناسب را مصرف کنید. اطلاعات روی بسته های دارو همیشه توضیح نمیدهند داروی درون بسته بندی آنتی هیستامین یا ضداحتقان است. در عوض اطلاعات روی بسته می‌تواند نام مواد شیمیایی دارو را نشان دهد. در کمک خواستن از دکتر داروساز تردید نکنید. داروسازان منبع معتبر اطلاعات دارویی هستند.

همه آن چه درباره ضداحتقانها باید بدانیم 

ضداحتقانها داروهایی هستند که تورم راههای هوایی را کاهش می دهند و مخاط آن را خشک می‌کنند. این داروها اغلب به شکل قرص خوراکی، قطره (بینی و چشم)، شربت یا به شکل تزریقی در دسترس هستند. نام اکثر ضداحتقانها مثل افدرین، فنیل افرین، فنیل پروپانولامین، سودوافدرین و افشانه ها که ممکن است حاوی زایلومتازولین یا اکسی متازولین باشند دشوار به یاد می ماند. بسیاری از این داروها اثرات مشابه آدرنالین دارند. آدرنالین ماده ای است که در بدن به طور طبیعی تولید می‌شود لذا این داروها می‌توانند برای بیماران مبتلا به بیماری های جدی قلبی یا پرفشاری خون که به خوبی تحت کنترل نیست خطرناک باشند. این داروها می‌توانند ضربان قلب و فشار خون را افزایش دهند. افراد مبتلا به آسم هم باید با احتیاط از این داروها استفاده کنند. بنابراین این داروها باید زیر نظر و با تجویز پزشک مصرف شوند.

بسیاری از ترکیبات دارویی و ضداحتقانها، آنتی هیستامین یا تب بر و مسکن هایی مثل استامینوفن یا بروفن را در خود دارند. ضداحتقانها در رفع بعضی علایم سرماخوردگی و پرخونی سینوس ها بسیار مؤثر هستند. این داروها می‌توانند آبریزش بینی ناشی از واکنش حساسیتی را کاهش دهند ولی نمی‌توانند واکنش حساسیتی را مثل آنتی هیستامین مهار کنند. استفاده مرتب از قطره های ضد احتقان بینی می‌تواند به افزایش آبریزش از بینی منجر شود. لذا نباید به طور منظم یا طولانی مصرف شوند. مصرف آن ها حداکثر به مدت ۳ روز توصیه می‌شود.

بسیاری از مردم هنگام واکنش های حساسیتی علایم چشمی بسیار ناراحت کننده ای دارند. قطرات چشمی ضد احتقان وجود دارند که به کاهش قرمزی چشم کمک می‌کنند. این قطرات می‌توانند حاوی آنتی هیستامین های ضعیف نیز باشند.

به یاد داشته باشید که داروهای ترکیبی با وجود آنکه با هدف بیش ترین اثر برای همه ساخته شده اند، ممکن است بهترین انتخاب برای رفع علایم سرماخوردگی یا حساسیت شما نباشند. بعضی افراد با استفاده جدا از یک آنتی هیستامین یا ضداحتقان نتیجه بهتری می گیرند. با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید.

کودکان اگر شب داروی سرماخوردگی بگیرند بیش ترین فایده را خواهند برد و اغلب در طول روز به دارو نیاز پیدا نمی‌کنند. این امر بستگی به نوع داروی تجویز شده دارد بنابراین ترکیب آنتی هیستامین خواب آور یا ضداحتقان هنگامی که شب استفاده شود، کمک کننده خواهد بود.

توصیه می کنیم داروی مسکن به شکل خالص و با دوز متناسب با وزن داده شود. (بخش دوز داروهای مسکن را مشاهده نمایید) برای کودکان زیر ۲ سال ما داروهای شیرخواران را توصیه می کنیم. به دقت توضیحات برچسب دارو را بخوانید و از دکتر داروساز راهنمایی بخواهید. مراقب علایم بیش فعالی ناخواسته در کودکانی که آنتی هیستامین گرفته اند، باشید. اگر این علایم رخ داد تنها ترکیباتی را استفاده کنید که حاوی ضد احتقان باشند. به یاد داشته باشید که تجویز دارو در کودکان باید توسط پزشک متخصص صورت گیرد.

همه آنچه در مورد آنتی هیستامین ها باید بدانیم 

آنتی هیستامین ها داروهایی هستند که اثر هیستامین را کاهش می دهند. هیستامین عامل آبریزش، قرمزی و خارش چشمها، آبریزش بینی، تورم گلو و بثورات در حساسیت هاست. اگر در ابتدای واکنش حساسیتی آنتی هیستامین بخورید می‌توانید از شدت علایم بکاهید. اگر پیش از شروع واکنش آنتی هیستامین بخورید شاید به طور کامل جلوی واکنش حساسیتی را بگیرید. تقریبا همه آنتی هیستامین ها بدون نسخه قابل تهیه هستند. از دکتر داروساز در این مورد راهنمایی بخواهید.

آنتی هیستامین ها به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند: 

۱. آنتی هیستامین های خواب آور 

۲. آنتی هیستامین هایی که خواب آور نیستند. 

گروه اول، برای واکنش های پوستی به خوبی مؤثرند. این داروها هنگامی که خواب مناسب مهم است بسیار کمک کننده اند. آنتی هیستامین ها در اشکال مختلف فروخته می‌شوند. قرص، قطره بینی، شربت، قطره چشمی و لوسیون. بعضی طول اثرشان یک روز است و بعضی دیگر را باید هر ۴ ساعت دریافت کرد. داروهای کوتاه اثرتر برای فوریتها مفیدتر هستند. دیفن هیدرامین داروی انتخابی اکثر پزشکان برای واکنشهای حساسیتی شدید است. 

آنتی هیستامین هایی که می‌توانند خواب آور باشند شامل دیفن هیدرامین، بروموفنیرامین، کلرفنیرامین و کلماستین هستند. این داروها در ترکیب با یک ضداحتقان و گاهی یک داروی کاهش دهنده سرفه نیز موجودند. ترکیب آن ها با داروهای مسکن و تب بر مثل استامینوفن و بروفن نیز ساخته شده است. این آنتی هیستامین ها علاوه بر درمان سرماخوردگی، خواب آور نیز هستند. ولی باید مراقب بود چون در بعضی از افراد اثر عکس دارد و فرد هوشیارتر و فعال تر می‌شود. ممکن است کودکان در پاسخ به این داروها بیش فعال شوند. این واکنش، با هر آنتی هیستامینی ممکن است. 

آنتی هیستامین هایی که اثر خواب آوری ندارند شامل استمیزول، لوراتادین و فکسوفنادین هستند. این آنتی هیستامین های بدون اثر خواب آوری در فصل حساسیت انتخاب بهتری برای مصرف روزانه به شمار می آیند. این داروها بدون ایجاد خواب آلودگی از علایم پیشگیری می‌کنند. در خصوص نحوه مصرف این داروها می‌توانید با دکتر داروساز مشورت کنید.

همه آن چه باید درباره داروهای مسکن و تب بر بدانیم 

اکثر مردم با آسپرین و پاراستامول آشنا هستند. این ها نام تجاری داروی رایج آ اس آ (اسید استیل سالیسیلیک) و استامینوفن هستند. این داروها برای درمان درد و تب به کار می روند. آ اس آ خاصیت ضد التهابی (تورم، گرما، قرمزی) دارد ولی خاصیت ضد التهابی استامینوفن اندک است.

یکی از داروهای جدید که می‌توان بدون نسخه از داروخانه خرید بروفن است. این دارو به همان دسته دارویی متعلق است که آ اس آ تعلق دارد. این دسته دارویی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی خوانده می‌شود. این داروها می‌توانند درد را رفع کنند، تب را کم کنند و نیز التهاب را کاهش دهند. ممکن است فکر کنید این داروها بهترین هستند چرا که هم درد و هم التهاب را رفع می‌کنند متأسفانه این داروها می‌توانند در بعضی بیماران زخم معده، مشکلات کلیوی و کاهش گذرای پلاکت ایجاد کنند. برای کاهش عوارض گوراش بهتر است این داروها پس از غذا خورده شوند.

آسپرین (آ اس آ) نباید به افراد زیر ۲۰ سال که بیماری ویروسی دارند تجویز شود زیرا می‌تواند بیماری کبدی به نام سندرم رای ایجاد کند. بروفن خطر ایجاد سندرم رای ندارد. از این دارو می‌توان به تنهایی یا در کنار استامینوفن برای تب و درد در بیمارانی که به خوبی به استامینوفن پاسخ نمیدهند، استفاده کرد. بروفن می‌تواند ناراحتی را به مدت طولانی تری رفع کند (۶ تا ۸ ساعت در مقابل ۴ تا ۶ ساعت با استامینوفن). بروفن را در بسته بندی های ویژه کودکان نیز می فروشند. در کودکان برای تب و درد، استامینوفن انتخاب اول است.

شما ممکن است شنیده باشید بعضی می گویند که یکی از این داروها بهتر از داروهای دیگر روی درد تأثیر دارد. هر چند ممکن است این تفاوت در افراد مختلف وجود داشته باشد ولی اغلب علت عدم کنترل درد، استفاده از دوز نامناسب این داروهاست. این امر به خصوص در درمان کودکان اهمیت دارد. دستور دارویی روی جعبه معمولا دوز مناسب را برای سن درج کرده است. ما جدول دوز مناسب را برای این که یافتن دوز مناسب را آسان تر کند تهیه کرده ایم (بخش دوز داروهای مسکن را مشاهده نمایید). جدول دوز داروهای مسکن می‌تواند برای یافتن دوز مناسب به شما کمک کند. در مورد دوز مناسب و نحوه مصرف دارو با دکتر داروساز مشورت کنید. ترکیبات مسکن متعددی وجود دارند که کافئین را در ترکیب با آ اس آ عرضه می‌کنند. این ترکیب به اثربخشی بیش تر آ اس آ کمک می‌کند ولی در اکثر مواقع مورد نیاز نیست. محتوای کافئین این ترکیبات معادل کافئین نیم فنجان قهوه است.

گاهی برای بهبود اثر تسکین درد، داروی مخدری به آ اس آ یا استامینوفن اضافه می‌شود که معمولا کدئین است. به یاد داشته باشید هنگامی که از دارو برای رفع درد یا کنترل تب استفاده می کنید، بیش ترین موفقیت زمانی به دست می آید که دارو را در فواصل زمانی منظم مصرف کنید. اگر صبر کنید تا درد واقعا زیاد شود یا تب خیلی بالا رود مدت زمان بیش تری طول می کشد تا علایم تحت کنترل در آیند. برای اطلاع از دوز استامینوفن به بخش دوز داروهای مسکن مراجعه کنید. در کودکان و نوزادان تب می‌تواند علامت یک بیماری جدی باشد بنابراین حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

چگونه و چه زمانی آنتی بیوتیک مصرف کنیم؟ 

عفونت اغلب به دنبال مواجهه با باکتری ها، ویروس ها یا انگل ها رخ می‌دهد. بسیاری از بیماریها ناشی از ویروس ها هستند. این بیماریها شامل سرماخوردگی، آنفلوآنزا و گاستروآنتریت هستند. درمان اختصاصی برای عفونتهای ویروسی وجود ندارد و این عفونت ها اغلب پس از چند روز بدون درمان اختصاصی بهبود می یابند.

آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که در درمان افرادی که عفونت باکتریایی دارند مفید هستند. عفونت های باکتریایی به طور شایع در ریه، ادرار، سینوس ها، گلو، گوش و پوست مشاهده می‌شوند. آنتی بیوتیک ها رشد باکتری ها را کند یا متوقف می‌کنند و به این ترتیب به سیستم دفاعی بدن فرصت میدهند که با عفونت بجنگد. هنگامی که برای شما آنتی بیوتیک تجویز می‌شود متوجه می شوید که برای تعداد روز مشخصی تجویز شده است. بسیار مهم است که همه داروی تجویز شده را بر اساس دستور مصرف کنید. اگر شما دوره درمان را کامل نکرده و فقط چند روز دارو را مصرف کنید، عفونت کاملا ریشه کن نمی‌شود و ممکن است عفونت دوباره برگردد و مشکلات بیش تری ایجاد کند.

آنتی بیوتیک ها نمی‌توانند همه باکتری ها را بکشند. بعضی به نوع خاصی از باکتری حمله می‌کنند، در حالی که بعضی دیگر طیف وسیع تری از باکتری ها را می کشند. پزشک شما تلاش می‌کند آنتی بیوتیکی انتخاب کند که مختص باکتری عامل بیماری شما باشد و به این ترتیب از مقاومت سایر باکتریها به آنتی بیوتیک ها جلوگیری می‌کند. به همین دلیل بسیار مهم است که تنها زمانی که نیاز است، آنتی بیوتیکها مصرف شوند. آزمون های خودیاری اپلیکیشن زکریا به شما کمک می‌کنند تصمیم بگیرید چه زمانی مراجعه به پزشک لازم است و احتمالا نیاز به درمان آنتی بیوتیکی وجود دارد.

اغلب آنتی بیوتیک ها می‌توانند ناراحتی معده یا تغییر اجابت مزاج ایجاد کنند. اسهال شایع ترین عارضه آنتی بیوتیکهاست. اگر اسهال شدید باشد یا خون در آن دیده شود باید با پزشک تان تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه کنید.

نکته مهم دیگر اینکه بعضی آنتی بیوتیک ها اگر طولانی مدت نگهداری شوند، می‌توانند سمی یا ضعیف شوند. داروهای باقیمانده یا قدیمی را باید دور ریخت. اگر داروهای دور ریختنی یا بدون استفاده زیاد دارید دکتر داروساز می‌تواند شما را راهنمایی کند. هیچگاه دارویی که برای شما تجویز شده به دیگران ندهید. از خود درمانی با آنتی بیوتیک بدون تجویز پزشک اکیدا خودداری کنید.