اختلالات اضطراب در کودکان

مقدمه

احساس نگرانی و یا اضطراب گاه به گاه برای کودکان نرمال است. به عنوان مثال زمانی که آن‌ها مدرسه و یا مهد کودک را آغاز می‌کنند و یا این‌که به یک منطقه‌ جدید نقل مکان می‌کنند.

اضطراب احساس ناراحتی مانند نگرانی و یا ترس است که یک واکنش قابل درک در کودکان در زمان رویدادهای استرس‌زا و یا تغییرات در نظر گرفته می‌شود. اما برای برخی از کودکان اضطراب بر روی رفتار و تفکرات آن‌ها به صورت روزانه تأثیر می‌گذارد و در مدرسه، خانه و زندگی اجتماعی آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند. این زمانی است که شما به کمک حرفه‌ای نیاز دارید تا قبل از این‌که به یک مشکل جدی‌تر تبدیل شود با آن مقابله کنید.

بنابراین چه زمانی متوجه می‌شوید که اضطراب کودک شما به این مرحله رسیده است؟

نشانه‌های اضطراب در کودکان کدامند؟

اضطراب ممکن است باعث وحشت‌زدگی، ترس، خجالت و  یا شرم در کودک شود.

برخی از نشانه‌هایی که در کودکتان بایستی بررسی کنید عبارتند از:

اشکال در تمرکز

نداشتن خواب مناسب و یا بیدار شدن در شب با کابوس

نخوردن غذای کافی و مناسب

زودرنجی، عصبانیت سریع، تحریک‌پذیری و خارج شدن از کنترل در طی این دوره‌های تهاجمی

نگرانی دائمی و یا داشتن افکار منفی

عصبی بودن و یا بی‌قراری و یا استفاده‌ بیش از حد از توالت 

گریه کردن دائمی

وابستگی طولانی مدت (در حالی که بچه‌های دیگر مشکلی ندارند)

شکایت درباره‌ دل‌درد و یا احساس ناخوشی

کودک شما ممکن است به اندازه‌  کافی بزرگ نباشد که تشخیص دهد که چرا چنین احساسی را دارد.

دلیل برای اضطراب (اگر دلیلی وجود داشته باشد) بر اساس سن کودک متفاوت است. اضطراب جدایی در کودکان کوچکتر رایج است، درحالی که کودکان بزرگتر و نوجوانان معمولاً نگرانی بیشتری درباره‌ عملکرد مدرسه، روابط و یا سلامت خود دارند.

کودکان و نوجوانان چه نوع اضطراب‌هایی تجربه می‌کنند؟ 

انواع رایج اضطراب درکودکان و نوجوانان در زیر توصیف شده‌اند.

ترس و یا فوبیا درباره‌ی یک موضوع خاص

کودکان معمولاً از چیزهایی مانند هیولا، سگ و یا آب می‌ترسند و این بخش کاملاً نرمالی از بزرگ شدن است اما پتانسیل این را دارد که به یک فوبیا تبدیل شود (نوعی از اختلال اضطراب)، در صورتی که این ترس بسیار شدید شود و زندگی روزمره کودکتان را مختل کند.

احساس اضطراب برای بیشتر اوقات بدون دلیل آشکار و مشخص 

در حالی که داشتن ترس و یا نگرانی برای بیشتر کودکان اغلب نرمال در نظر گرفته می‌شود، برخی از کودکان مضطرب ممکن است یک وضعیت مزمن با عنوان اختلال اضطراب عمومی در زمانی داشته باشند که به یک نوجوان و یا بزرگسال تبدیل می‌شوند.

اختلال اضطراب عمومی باعث می‌شود درباره طیف گسترده‌ای از موقعیت‌ها و مسائل اضطراب داشته باشید به جای این‌که تنها این اضطراب مربوط به یک رویداد واحد و مشخص باشد.

افرادی که تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند بیشتر روزها اضطراب دارند و اغلب در به خاطر آوردن آخرین باری که آرام بودند با مشکل مواجه هستند.

اضطراب جدایی

اضطراب جدایی به این معناست که کودک درباره‌ نبودن با والدین و یا مراقب معمولشان نگران می باشد.

این مسئله در کودکان با سن پایین تر رایج است و معمولاً در 6 ماهگی ایجاد می‌شود و می‌تواند رفتن به مدرسه و یا مهد کودک را بسیار دشوار سازد.

اضطراب جدایی در کودکان بزرگتر ممکن است نشانه‌ این باشد که آن‌ها درباره‌ چیزی احساس عدم امنیت می‌کنند و ممکن است به تغییرات به عنوان مثال در خانه واکنش نشان دهند. 

اضطراب اجتماعی 

اضطراب اجتماعی عدم تمایل برای رفتن در مکان‌های عمومی، دیدن دوستان و یا مشارکت در فعالیت‌ها می‌باشد. خجالت اجتماعی برای برخی از کودکان و نوجوانان بسیار طبیعی است اما زمانی که به اختلال اضطراب اجتماعی تبدیل می‌شود، این یک مشکل است؛ زیرا فعالیت‌های روزمره مانند خرید و یا صحبت کردن در تلفن ممکن است باعث ترس قابل توجه و شدیدی در آن‌ها شود. کودکانی که تحت تأثیر این اختلال قرار می‌گیرند معمولاً از انجام دادن کارها و یا گفتن چیزهایی که فکر می‌کنند مورد تمسخر دیگران قرار بگیرند، می‌ترسند.

اختلال اضطراب اجتماعی معمولاً بر روی کودکان بزرگتری تأثیر می‌گذارد که وارد فرایند بلوغ شده‌اند. 

اضطراب مربوط به مدرسه

برخی از کودکان در زمان رفتن به مدرسه، انجام تکالیف مدرسه، دوستی‌های مربوط به آن و یا مورد زورگویی‌ قرار گرفتن در مدرسه به ویژه در زمانی که مدرسه‌ آن‌ها تغییر پیدا کرده و یا این‌که به یک سطح بالاتر می‌روند، احساس اضطراب می‌کنند.

آن‌ها ممکن است نخواهند این نگرانی‌ها را با شما به اشتراک بگذارند و در عوض از دل‌درد و یا حالت تهوع شکایت می‌کنند. یکی از نشانه‌ها گریه کردن و یا ظاهر خسته در صبح است.

این مشکل ممکن است زمانی به توجه و مقابله نیاز داشته باشد که به شکل قابل توجهی بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد (به بخش بعد رجوع شود).

اختلالات اضطرابی کمتر رایج

اختلال استرس بعد از حادثه و همچنین احتلال وسواس جبری دیگر اختلالات اضطرابی هستند که ممکن است گاهی بر روی کودکان تأثیر بگذارند اما معمولاً در بزرگسالان مشاهده می‌شوند. 

چه زمانی اختلال اضطراب به درمان نیاز دارد؟

در صورتی که اضطراب کودک شما شامل موارد زیر باشد، احتمالاً به کمک حرفه‌ای نیاز دارد:

احساس می‌کنید که این اضطراب بهتر نشده بلکه بدتر می‌شود و تلاش‌ها برای مقابله با آن موفق نبوده است.

فکر می‌کنید که روند رشد کودکتان را آهسته کرده و یا این‌که تأثیر قابل توجهی بر عملکردشان در مدرسه و یا ارتباطاتشان داشته است.

بطور مکرر رخ می‌دهد.

این اختلال تا چه اندازه می‌تواند جدی باشد؟

اضطراب درازمدت می‌تواند به شدت در رشد شخصی فرد، زندگی خانوادگی و عملکرد او تأثیرگذار باشد.

اختلالات اضطرابی که در دوران کودکی آغاز می‌شوند اغلب تا دوران نوجوانی و اوایل بزرگسالی نیز ادامه پیدا می‌کنند. نوجوانان با اختلال اضطراب احتمالاً بیشتر به افسردگی بالینی، مصرف‌ مواد مخدر و تفکرات خودکشی مبتلا می‌شوند.

به همین خاطر است که بلافاصله بعد از این‌که متوجه این مشکل شدید بایستی از کمک حرفه‌ای استفاده کنید.

کمک‌های فضای مجازی و یا تلفنی

خطوط کمک تلفنی و یا خدمات آنلاین می‌تواند برای کودکان و جوانانی مفید باشد که صحبت کردن با فردی را که آن‌ها را نمی‌شناسند، ساده‌تر می‌دانند و برای آنها راحت تر می باشد.

اختلال اضطراب چگونه درمان می‌شود؟

نوع درمان ارائه شده به این مسئله بستگی دارد که چه عاملی باعث اضطراب کودک شما شده است.

مشاوره

صحبت کردن درباره‌ نگرانی ها با یک فرد آموزش دیده و متخصص به ویژه اگر فردی باشد که شما و کودک شما را نمی‌شناسد، می‌تواند برای کودک شما بسیار مفید باشد. خدمات مشاوره‌ جوانان و کودکان وجود دارد که در آن یک مشاور‌ متخصص در امور کودکان و نوجوانان و یا یک روان درمانگر وجود دارد. این جلسات می‌تواند کمک کنند تا درک شود که چه چیزی باعث اضطراب آن‌ها شده است و چگونه می‌توانند این موقعیت را حل و فصل کنند. 

رفتار درمانی شناختی

رفتار درمانی شناختی (CBT) یک درمان مشاوره ای است که می‌تواند به کودک شما کمک کند مشکلاتشان را از طریق تغییر شیوه‌ تفکر بر رفتار حل و مدیریت کنند.

این روش برای اضطرابی که خیلی شدید نیست، مفید بوده است و معمولاً به جوانان مضطرب ارائه می‌گردد.

کودک شما با درمانگر کار می‌کند تا شیوه‌هایی را برای تغییر تفکر پیدا کند و علاوه بر این استراتژی‌هایی را برای مقابله با موقعیت‌هایی بیابد که باعث اضطرابش می‌شوند.تعداد این جلسات معمولاً 9 تا 12 جلسه است.

مشخص نیست که آیا CBT برای کودکان کوچکتر از 6 سال مؤثر است یا خیر.

دارو

اگر مشکل اضطراب کودک شما بهتر نشد، پزشک با شما درباره‌ مصرف دارو صحبت خواهد کرد.

یک نوع از داروی ضد افسردگی با عنوان بازدارنده‌ انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) می‌تواند به کودک شما کمک کند تا آرامش بیشتری داشته باشد و احساس متفاوتی درباره‌ مسائل پیدا کند.

داروهای ضد افسردگی معمولاً به 2 تا 4 هفته زمان برای عملکرد مناسب نیاز دارند. در نتیجه شما و یا کودکتان ممکن است بلافاصله متوجه تفاوت نشوید.

نگرانی درباره‌ی اثرات جانبی طبیعی است. کودک شما بایستی از تمام اثرات جانبی احتمالی آگاه باشد و در صورت این‌که هر یک از آن‌ها را تجربه کرد این موضوع را به اطلاع شما و پزشک برساند.

چه کاری می‌توانم برای کمک به فرزندم انجام دهم؟

اگر کودک در حال تجربه‌ اضطراب است والدین و مراقبان کارهای زیادی می‌توانند انجام دهند تا به او کمک کنند. اولاً صحبت با کودک درباره‌ اضطراب و نگرانی‌ها بسیار مهم است.

چرا برخی از کودکان تحت تأثیر این اضطراب قرار می‌گیرند و برخی این گونه نیستند؟

برخی از کودکان به سادگی با اضطراب بیشتری متولد می‌شوند، عصبی‌تر هستند و توانایی آن‌ها برای مقابله با استرس نسبت به سایر کودکان کمتر است.

شخصیت مضطرب کودک ممکن است به دلیل ژن‌های به ارث رسیده از والدین باشد. والدین کودکان مضطرب می‌توانند این نشانه‌ها را درک کنند و احساس و رفتار مشابه در زمان کودکی را به خاطر بیاورند.

محیط استرس‌زا

کودکان ممکن است رفتارهای مضطرب را از بودن در کنار افراد مضطرب کسب کنند.

برخی از افراد ممکن است بعد از مجموعه‌ای از رویدادهای استرس‌زا دچار اضطراب شوند. آن‌ها ممکن است بتوانند با یکی از این رویدادها مقابله کنند اما چندین رویداد دشوار به همراهی یکدیگر ممکن است برای آن‌ها بیش از اندازه باشد و نتوانند با آن‌ها مقابله کنند. نمونه‌ها عبارتند از:

جابه‌جایی دائمی خانه و یا مدرسه: زمانی که همیشه انتظار تغییر دارید داشتن ثبات دشوار خواهد بود. 

طلاق و یا جدایی والدین به ویژه زمانی که پدر و مادر ناتنی و یا خواهر و برادر ناتنی اضافه شوند (اگر چه بسیاری از کودکان در طول زمان خود را با این شرایط انطباق می‌دهند).

دعوا و یا بحث والدین 

مرگ یک خویشاوند نزدیک و یا دوست

بیماری جدی و یا آسیب در تصادف 

بیماری و یا ناتوانی یکی از اعضای خانواده 

مسائل مربوط به مدرسه مانند کارهای مدرسه، امتحانات، زورگویی دیگر دانش‌آموزان، مشکلات مربوط به دوستی

درگیر شدن در یک جرم

سوء استفاده و یا بی‌اعتنایی نسبت به کودکان

بیماری‌های بالینی

کودکان با برخی از بیماری‌ها مانند اختلال بیش‌فعالی کمبود توجه (ADHD) و یا اختلالات طیف اوتیستیک ممکن است اضطراب را به عنوان بخشی از علائم بیماری‌شان به دلیل تفاوت در شیوه‌ عملکرد مغز تجربه کنند.

اختلالات اضطراب در کودکان تا چه اندازه رایج است؟

تخمین زده می‌شود اختلالات اضطراب در حدود 5 تا 19 درصد از تمام کودکان و نوجوانان و در حدود 2 تا 5 درصد از کودکان کمتر از 12 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اضطراب جدایی رایج‌ترین اختلال اضطراب در بین کودکان کمتر از 12 سال است.