زکریا چکاپ

آکنه
نوجوانان 
به دنبال تغییرات هورمونی دوران بلوغ، یکی از شایع­ترین مشکلات نگران کننده که نوجوانان با آن روبه رو هستند، جوش (آکنه) است. آکنه نوعی بیماری پوستی است که اکثرا روی صورت به وجود می آید و گاهاً شانه ها، پشت و سینه را درگیر می کند. عوارض اجتماعی جوش گاهی می تواند مهم­تر از سلامت جسمی فرد باشد. عواملی که تصور می­شود در شکل­ گیری آکنه نقش دارند عبارتند از: افزایش تولید چربی (سبوم)، انسداد منافذ سباسه (غدد چربی) و باکتری (پروپیونی باکتری آکنه).
در دوران نوجوانی و بلوغ سطح هورمون های جنسی بالا می­رود و می­تواند موجب افزایش ترشح چربی از غدد چربی (سباسه) پوست شود. به دنبال افزایش ترشح چربی، مجرای غدد چربی مجاور فولیکول مو بسته شده و محیط مناسبی برای رشد باکتری­های به دام افتاده و ایجاد عفونت ثانویه می­شود که نتیجه این فعل و انفعالات، پاسخ التهابی شدید و ایجاد جوش (آکنه) است.
جوش ها به دو دسته غیرالتهابی یا کومدون­ها (سرسفید و سرسیاه) و التهابی (با قرمزی، برجستگی کوچک پوستی کمتر از نیم میلی­متر غیر چرکی و چرکی، ندول و کیست) تقسیم می­شوند.
سه نوع رایج جوش وجود دارد که اغلب ترکیبی از آنها در فرد مبتلا وجود دارد:
   •سرسفیدها هنگامی شکل می­گیرند که افزایش چربی غدد سباسه سبب انسداد منافذ غدد چربی شود. سرسفیدها زیر پوست قرار دارند و در صورت اضافه شدن عفونت ثانویه تبدیل به جوش های التهابی می­شوند و می­توانند به صورت ضایعات برجسته کوچک غیر چرکی و چرکی و یا ضایعات بزرگ (ندول و کیست) ظاهر شوند.
   •سرسیاه­ها زمانی شکل می­گیرند که ترشحات چربی غدد چربی (سباسه) به ­طور مستقیم درمعرض هوا قرار گرفته و اکسیده می­شوند و به این ترتیب رنگ سیاه به خود می گیرند.
   •آکنه کیستی، شدیدترین شکل آکنه است. این توده ­های حساس ملتهب زیر پوست، قابل خارج کردن نیستند و نباید سعی در تخلیه آن­ها کنید. آکنه های کیستی می­توانند جای جوش ایجاد کنند و شما نباید با فشار دادن، مالش دادن و دست­کاری جوش­های صورت خود، احتمال ایجاد جای جوش را افزایش دهید. آکنه یک بیماری قابل درمان است و شما می­توانید با درمان دارویی توسط پزشک نتیجه بهتری به دست آورید.
شواهدی مبنی بر اینکه رژیم غذایی یا عدم رعایت صحیح بهداشت سبب ایجاد آکنه شود، وجود ندارد. اگر برای شما کاملا ثابت شده است که غذاهای خاصی باعث بدتر شدن آکنه شما می­شود، بهتر است از خوردن آن غذاها پرهیز کنید. می­توان در خانه اقداماتی انجام داد تا نگرانی نوجوان کاهش یابد.

آکنه نوجوانان توصیه­ های خانگی

آکنه خفیف و متوسط اغلب با رعایت این گام­ ها در خانه مهارشدنی است:

1 .از فشار دادن، مالش خشن و دست­کاری هر نوع آکنه، پرهیز کنید. هرگز نباید ضایعات آکنه ایی خود را بکنید یا خالی کنید.

2 .اگر پوست چربی دارید، شستشو با آب گرم (بدون سائیدن) مفید است. توجه داشته باشید، شستشوی مفرط سبب اختلال در اکثر برنامه ­های درمانی می­شود.

3 .از کرم­ها یا مواد آرایشی چرب و روغنی و حالت دهنده ­های مو بپرهیزید. اگر مواد آرایشی استفاده می­کنید باید عاری از چربی باشند (بر پایه آب یا base Water).

4 .تعریق می­تواند آکنه را بدتر کند بنابراین پس از ورزش استحمام کنید.

5 .از قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید یا لامپ­ های برنزه کننده و نظایر آن اجتناب کنید. نور خورشید تأثیری بر بهبود آکنه ندارد و بعضی از داروهایی که برای آکنه تجویز می کنند، می تواند پوست را نسبت به نور خورشید بسیار حساس کند. استفاده از کلاه­ های دورپهن، فکر بسیار خوبی است.

6 .اگر نیاز دارید که صورت خود را بتراشید، تراشیدن را با دقت و با تیغی تیز پس از نرم کردن موها با آب گرم و با استفاده از ژل یا کف مناسب انجام دهید.

7 .زیر لباس و تجهیزات ورزشی که روی نقاط آکنه­ دار پوست قرار می گیرند (مثل کلاه، حفاظ چانه، حفاظ شانه) پارچه نخی بپوشید.

8 .صبور باشید. رفع آکنه زمان می­برد.

9 .برای درمان به پزشک مراجعه کنید.

فرآورده ­هایی که می­توانید برای درمان آکنه خفیف تا متوسط در خانه استفاده کنید:

1 .بنزوئیل پراکسید: یکی از درمان­های اصلی آکنه در منزل است.

2 .اسید سالیسیلیک (اکسی دیلی): این فرآورده­ ها برای درمان و پیشگیری از آکنه خفیف در اشکال لوسیون، کرم، ژل یا پد قابل تهیه است.

3 .الکل و استون: ترکیب این دو، چربی را از پوست پاک می کند و اثر ضدباکتریایی اندکی هم دارد. 

توجه: هر یک از فرآورده­ های بالا ممکن است به صورت ترکیبات با نسبت­های مختلف وجود داشته باشند. اگر دقیقا نمی­دانید کدام محصول مناسب شماست، از دکتر داروساز راهنمایی بخواهید.