زکریا چکاپ
آرتریت
آرتریت
آرتریت بیماری رایجی است که باعث ایجاد درد و التهاب در مفصل میشود و افراد از تمام سنین از جمله کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد.
انواع آرتریت
دو نوع آرتریت عبارتند از:
استئوآرتریت
آرتریت روماتوئید
استئوآرتریت
این بیماری رایج‌ترین نوع آرتریت است و اغلب در بزرگسالان در اواخر چهل سالگی و یا بیشتر رخ میدهد و معمولاً در زنان و افراد با سابقه خانوادگی این بیماری رایج‌تر است. با این‌حال می تواند در تمام سنین در نتیجه آسیب و یا دیگر بیماری‌های مربوط به مفصل مانند نقرس و یا آرتریت روماتوئید رخ دهد.
استئوآرتریت در ابتدا پوشش غضروفی صاف مفصل را تحت تاثیر قرار می دهد و جابه‌جایی آن را نسبت به حالت نرمال دشوارتر میکند که باعث درد و سفتی آن میشود. زمانی که لایه غضروفی سفت و باریک شد، تاندون ها و رباط‌ها باید بیشتر کار کنند که این باعث تورم و شکل‌گیری برآمدگی‌های استخوانی با عنوان استئوفیت میشود.
از دست رفتن شدید غضروف میتواند به سائیده شدن استخوانها بر روی هم منجر شود که شکل مفصل را تغییر میدهد و باعث میشود استخوان ها از موقعیت طبیعی خود خارج شوند.
شایع‌ترین مفاصل تحت تاثیر در این حالت عبارتند از:
دست ها
ستون فقرات
زانوها
ران
آرتریت روماتوئید
این بیماری اغلب زمانی آغاز می شود که فرد بین سنین 40 تا 50 سالگی قرار دارد زنان 3 برابر بیشتر از مردان به این بیماری دچار میشوند. روماتوئید و استئوآرتریت دو بیماری متفاوت هستند. آرتریت روماتوئید زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی مفاصل تحت تاثیر را هدف قرار میدهد که به درد و تورم منجر میشود.
پوشش خارجی(سینویوم) مفصل اولین جایی‌ست که تحت تاثیر قرار می گیرد و میتواند از طریق مفصل منتشر شده و باعث تورم بیشتر و تغییر شکل استخوان شود که باعث فروشکست استخوان و غضروف میشود.
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید مشکلاتی با بافت ها و ارگان های دیگر بدن هم دارند.
دیگر انواع آرتریت و بیماری‌های مربوطه
اسپوندیلیت آنکیلوزان: یک بیماری التهابی مزمن است که عمدتا استخوانها، ماهیچه‌ها و رباط ستون فقرات را تحت تاثیر قرار میدهد که به سفت شدن و به هم چسبیدن استخوان مفاصل منجر میشود. مشکلات دیگر عبارتند از تورم تاندونها، چشمها و مفاصل بزرگ
اسپوندیلیت گردن که با عنوان استئوارتریت تحلیل‌برنده شناخته میشود و بر روی مفاصل و استخوانهای گردن تاثیر میگذارد که به درد و سفتی ختم می شود.
فیبرومیالژیا : باعث درد در ماهیچه و رباط و تاندون‌های سراسر بدن میشود
لوپوس: بیماری خودایمنی که میتواند ارگان ها و بافت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد
نقرس: نوعی از آرتریت ایجاد شده به دلیل تجمع اسیداوریک در بدن که میتواند در مفاصل باقی بماند(معمولا انگشت شست پا را تحت تاثیر قرار می دهد) اما میتواند در هر مفصل دیگر نیز مشاهده شود که باعث درد و قرمزی و تورم شدید می شود.
آرتریت پسوریاتیک: بیماری التهاب مفصل که میتواند بر روی افراد مبتلا به پسوریازیس تاثیر بگذارد
آرتریت انتروپاتیک: فرمی از آرتریت التهابی مزمن به همراه بیماری التهاب روده(IBD) دو نوع شناخته شده کولیت اولسراتیو و بیماری کرون.
در حدود یک نفر در هر 5 نفر مبتلا به کرون و یا کولیت اولسراتیو به آرتریت انتروپاتیک مبتلا میشوند. شایع‌ترین مناطق تحت تاثیر التهاب عبارتند از مفاصل محیطی و ستون فقرات.
آرتریت واکنشی: این بیماری میتواند باعث التهاب مفاصل، چشم ها و پیشابراه (لوله عبور ادرار) شود و بعد از عفونت روده و مجرای تناسلی و با شیوع کمتر عفونت گلو ایجاد می شود.
آرتریت ثانویه: نوعی از آرتریت که میتواند بعد از آسیب مفصل رخ دهد و گاهی اوقات سالها بعد ایجاد میشود.
پلی میالژیا روماتیکا: بیماری که تقریبا همیشه بر افراد بالای 50 سال تاثیر میگذارد که درآنها تحریک سیستم ایمنی باعث درد ماهیچه و سفتی آن میشود. معمولا در شانه‌ها و قسمت بالایی پا ایجاد میشود و میتواند باعث التهاب مفصل نیز شود.
علایم آرتریت
علایم آرتریت بر اساس نوع آن متفاوت خواهند بود.
به همین خاطر تشخیص دقیق در صورت داشتن موارد زیر حائز اهمیت می باشد:
درد مفصل، ضعف و یا سفتی
التهاب در مفاصل و یا اطراف آن
محدود شدن حرکت مفاصل
پوست قرمز و گرم بر روی مفصل تحت تاثیر
ضعف و تحلیل ماهیچه
آرتریت و کودکان
آرتریت اغلب به افراد مسن مربوط است اما میتواند کودکان را نیز تحت تاثیر قرار دهد بیشتر آرتریت های کودکی با عنوان آرتریت ایدیوپاتیک کودکی(JIA) شناخته میشود که باعث درد و التهاب در یک یا چند مفصل برای حداقل 6 هفته میشود. اگرچه دلیل دقیق این بیماری مشخص نیست، علایم با بزرگ شدن کودک بهبود حاصل میکند به این معنا که آنها میتوانند زندگی نرمالی داشته باشند.
انواع اصلی JIA در زیر بحث میشوند
JIA الیگوآرتیکولار
این بیماری شایع ترین نوع JIA است و کمتر از 5 مفصل در بدن را تحت تاثیر قرار میدهد که شایع‌ترین آنها عبارتند از زانو، مچ پا و مچ دست.
این بیماری میزان بهبود خوبی دارد و اثرات جانبی درازمدت به ندرت مشاهده میشود، با این حال این خطر وجود دارد که کودکان با این بیماری به مشکلات چشمی دچار گردند در نتیجه آزمون های منظم با متخصص چشم توصیه میشود.
JIA پلی آرتیکولار(پلی‌آرتریت)
این بیماری بر روی 5 مفصل یا بیشتر تاثیر میگذارد و میتواند در هر سنی در طی دوره کودکی ایجاد شود. 3 علامت اصلی مشابه علایم آرتریت روماتوئید است و اغلب با راش پوستی و تب 38 درجه سانتیگراد همراه است.
JIA با شروع سیستمیک
JIA با شروع سیستمیک با علایمی مانند تب، راش(ضایعات پوستی)، لتارژی(گیجی) و تورم غدد لنفاوی آغاز میشود و بعد مفاصل متورم و ملتهب میشوند مانند JIA پلی آرتیکولار JIA با شروع سیستمیک میتواند کودکان از هر سنی را مبتلا نماید.
آرتریت مرتبط به انتزیت
این بیماری نوعی از آرتریت کودکی است که بر روی پسران بزرگتر و نوجوانان تاثیر میگذارد و میتواند باعث درد در پاشنه و اطراف زانو و مفاصل ران شود جایی که در آن رباط به استخوان متصل میشود.
درمان آرتریت
هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد اما درمان های بسیاری میتواند به آهسته کردن روند بیماری کمک کند.
برای استئوآرتریت داروهایی تجویز میشود از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
مسکن ها
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی
کورتیکواستروئیدها
در موارد شدید این روش های جراحی توصیه می شوند:
آرتروپلاستی(جایگزینی مفصل)
آرترودزیس(الحاق مفاصل)
استئوتومی(برش و ترمیم استخوان)
درمان برای آرتریت روماتوئید با هدف آهسته کردن پیشرفت بیماری و به حداقل رساندن تورم و التهاب مفصل انجام می شود و این امر برای پیشگیری از آسیب مفاصل است. داروها و درمان های توصیه شده عبارتند از:
مسکن ها
داروهای آنتی روماتوئید اصلاح‌کننده بیماری که ترکیبی از داروهاست توصیه میشود.
فیزیوتراپی
ورزش منظم
زندگی با آرتریت
زندگی با این بیماری آسان نیست و انجام وظایف روزمره ساده میتواند دردناک و مشکل باشد. با این حال اقدامات زیادی وجود دارند که شما میتوانید انجام دهید تا سبک زندگی ساالمی داشته باشید. طیفی از خدمات و مزایا نیز موجود هستند.
کار
بسیاری از افراد با آرتریت میخواهند به دلایل بسیار ازجمله امنیت مالی بهتر و عزت نفس بالاتر کار کنند. بهبود روش های درمانی باعث شده بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت بتوانند به کار بازگردند. این مسئله در صورت تشخیص و درمان آرتریت در مراحل ابتدایی امکان‌پذیر است.
خوردن غذاهای سالم
داشتن یک رژیم غذایی متوازن و سالم در صورت ابتلا به آرتریت از اهمیت زیادی برخوردار است. خوردن غذاهای سالم باعث میشود تمام مواد مغذی را دریافت کنید و وزن سالمی را نیز حفظ کنید.
رژیم غذایی شما بایستی انواع مختلف غذاها از تمام گروه‌ها را در بربگیرد که عبارتند از:
میوه و سبزیجات
غذاهای نشاسته‌ای مانند نان و برنج، سیب‌زمینی، پاستا
گوشت، ماهی، تخم مرغ، حبوبات
شیر و لبنیات
غذاهای حاوی چربی و شکر
اگر شما اضافه وزن دارید کاهش وزن واقعا میتواند به مقابله با آرتریت کمک کند. وزن بسیار بالا فشار بیشتری را بر مفاصل ران، زانو، مچ پا و پا وارد می کند و باعث افزایش درد و مشکلات حرکتی میشود.
ورزش
اگر آرتریت شما دردناک است ممکن است ورزش کردن برایتان خوش‌آیند نباشد با این حال فعال بودن به کاهش و پیشگیری از درد کمک میکند. ورزش منظم همچنین دارای مزایای زیر است:
بهبود طیف حرکتی مفصل
افزایش قدرت ماهیچه
کاهش سفتی و گرفتگی
افزایش انرژی
تا زمانی که شما نوع و سطح مناسب ورزش برای بیماری خود را انجام دهید، آرتریت شما بدتر نمیشود.
ورزش منظم به همراه یک رژیم غذایی متوازن و سالم (به بالا رجوع شود) میتواند به کاهش وزن کمک کند تا فشار کمتری بر روی مفاصل وارد شود.
پزشک شما میتواند نوع و سطح ورزش مناسب برای وضعیت شما را ارائه دهد.
درمان و مراقبت از مفصل
اگر شما مبتلا به آرتریت هستید مراقبت از مفاصل از اهمیت زیادی برخوردار است تا آسیب بیشتری نبیند. به عنوان نمونه سعی کنید در انجام کارهای روزانه مانند جابه‌جایی و بلند کردن فشار بیشتری بر روی مفاصل وارد نکنید. برخی از نکات برای محافظت از مفاصل بخصوص اگر مبتلا به آرتریت هستید عبارتند از:
از مفاصل بزرگتر و قوی‌تر به صورت اهرم استفاده کنید: به عنوان نمونه فشار باز کردن در سنگین را به جای دست بر روی شانه‌هایتان قرار دهید.
از چندین مفصل برای توزیع وزن یک شیء استفاده کنید به عنوان مفاصل از هر دو دست برای حمل کیسه‌های خرید استفاده کنید و یا اینکه وزن را به صورت برابر بین شانه‌ها تقسیم نمایید.
خیلی مشت‌تان را سفت نگیرید: از یک دسته با محافظ استفاده کنید و یا اینکه مشت‌تان را تا حد ممکن باز نگه دارید.
همچنین در یک موقعیت ثابت برای دوره طولانی زمانی باقی نمانید و به صورت منظم فواصلی را به جابه‌جایی اختصاص دهید.
اگر مبتلا به آرتریت هستید انجام وظایف خانه می تواند یک چالش باشد با این حال تغییرات کاربردی در خانه و همچنین تغییر شیوه کار می تواند به سهولت بیشتر امور کمک کند:
نکات کلیدی که میتواند در این زمینه به شما کمک کند عبارتند از:
قرار دادن اشیاء در جاهایی با دسترسی مناسب
استفاده از وسایل کمکی برای کمک به بلند شدن و نشستن
استفاده از وسایل کمکی با دسته بلند به منظور جابجایی اشیا
اهرم و دسته شیرها را تمیز کنید تا باز کردن آنها ساده‌تر باشد.
از تجهیزات الکتریکی آشپزخانه مانند دربازکن در زمان آماده کردن غذا استفاده کنید
درمان شغلی
درمانگر شغلی در صورتی میتواند به شما کمک کند که دچار آرتریت شدیدی شده‌اید که بر توانایی شما برای حرکت در خانه و انجام وظایف روزانه‌تان مانند غذا پختن و نظافت تاثیر گذاشته است. آن ها ممکن است در مورد تجهیزات مورد نیازتان مشاوره بدهند که به شما کمک میکند زندگی مستقلی داشته باشید.